24. religie minojczyków, pelazgów, mykeńczyków, licja, lidia, orfizm, grecja, hellenizm

24. 8. 3. 1. wskrzeszenie, zmartwychwstanie, odrodzenie, wniebowstąpienie

 

sosna pinii jest symbolem odrodzenia. 

winorośl symbolizuje odrodzenie, zmartwychwstanie. 

niektórzy bogowie ginęli i odradzali się jednorazowo lub cykliczne, np dionizos. 

kiedy hera wysłała do dionizosa tytanów, którzy odarli go ze skóry, rozczłonkowali, upiekli i zjedli, zeus spalił tytanów piorunem i z popiołów odtworzył boga wina. 

krzyż to symbol dionizosa, który był przedstawiany z opaską na głowie, na której widniały liczne krzyże. 

kybele ubłagała zeusa, aby ciało attisa nie uległo rozkładowi i wskrzesiła go. 

likaon, dziadek arkasa, chciał wypróbować zdolność jasnowidzenia zeusa i podał mu do zjedzenia ciało arkasa. zeus przejrzał podstęp króla, wywrócił stół i uderzył piorunem w dom likaona. król przemienił się w wilka, a zeus poskładał z powrotem członki arkasa i przywrócił mu życie. 

inna wersja: arkas został zabity przez zeusa jako syn likaona praktykujący kanibalizm. został przez zeusa przywrócony do życia i osadzony na tronie arkadii (pelazgowie, grecja). 

hermes wykradł ciało alkmeny z grobu podczas pogrzebu zastępując je kamieniem, po czym alkmena ożywiona i odmłodzona rozpoczęła nowe życie jako żona radamantysa. heraklidzi rozpoznali podstęp, kamień ulokowali w świętym gaju obok teb, gdzie zaczęto oddawać mu cześć jako bogini. wspólny grób alkmeny i radamantysa znajduje się w haliartos. został odkopany w starożytności, nie znaleziono w nim szczątków tylko tabliczkę pokrytą nieznanym pismem i dwa dzbany (mykeńczycy, grecy). 

kastor i polideukes zakochali się w phoebe i hilarii przez co zostali wplątani w walkę z bliźniakami idasem i linkeusem. linkeus zabił kastora, a zeus w rewanżu zabił piorunem linkeusa. nieśmiertelny polideukes rozpaczał z powodu śmierci brata i marzył o tym, aby podążyć z nim do hadesu. zeus z litości pozwolił im mieszkać na przemian w hadesie i na olimpie. polideukes poprosił zeusa o obdarzenie brata nieśmiertelnością. zeus postanowił ich umieścić na niebie jako gwiazdozbiór bliźniąt. 

po zabiciu meduzy perseusz zaczerpnął krwi meduzy z ran. krew była magiczna: z lewej strony ciała była śmiertelną trucizną, a z prawej strony przywracała do życia. krew meduzy wykorzystywał potem asklepios wskrzeszając zmarłych. 

na statku argo asklepios wskrzesił kilku zmarłych, w tym minosa. 

hymen zmarł niespodziewanie kiedy śpiewał na godach dionizosa i ariadny i został przez asklepiosa przywrócony do życia, lub zmarł podczas własnego wesela i został ożywiony przez asklepiosa. 

hippolytos, syn tezeusza i antiopy (lub melanippe lub hippolity), zginął pod kopytami własnych koni, został wskrzeszony przez asklepiosa (minojczycy, grecja). 

zeus uderzeniem grzmotu zabił asklepiosa ponieważ opanował sztukę przywracania życia zmarłym i śmiertelnie chorym i mógł zakłócić porządek świata. 

arachne powiesiła się, a atena przywróciła jej życie i zamieniła w pająka. 

adonis został przywrócony do życia i powrócił z hadesu. ares zesłał na adonisa wielkiego odyńca, który ugodził go kłem w krocze, rozszarpując je. z kropel krwi, które padły na ziemię, wyrosły kwiaty adonisy (miłek). umierającego znalazła afrodyta i poprosiła zeusa o wskrzeszenie. persefona nie chciała się na to zgodzić argumentując, że adonis umarł i należy do królestwa zmarłych. zeus (lub kalliope) wskrzesił adonisa i zarządził, że 1/3 roku spędzi u persefony, 1/3 u afrodyty, a 1/3 gdzie chce. adonis zawsze wybierał artemidę. 

z powodu boskiego pochodzenia i bogactwa bogowie zapraszali tantala w gościnę na olimp. początkowo nieśmiały, tantal stawał się odważny i kradł ambrozję i nektar, które rozprowadzał wśród dworzan (lub rozpowiadał plotki z olimpu). zeus traktował go pobłażliwie, co coraz bardziej rozzuchwalało tantala, który zaczął wątpić we wszechwiedzę bogów i nawet w to, że naprawdę są bogami. postanowił sprawdzić ich prorocze zdolności i zaprosił do swojej siedziby na wieczerzę. przygotował ciało swego syna pelopsa pocięte na kawałki, ugotowane i upieczone. demeter pogrążona w tęsknocie po stracie persefony ogryzła całą łopatkę (lub też podczas głodu nie miał żadnego zwierzęcia, aby poświęcić jako ofiarę bogom). zeus wykrył zbrodnię. zeus lub hermes przywrócił życie pelopsowi lub zeus kazał hermesowi powkładać kawałki pelopsa do kotła i gotować do czasu, aż wyjdzie z niego żywy chłopiec. brakujacą łopatkę zastąpiono kością słoniową, którą wstawił hefajstos, stąd później znamię na łopatce potomków pelopsa. 

kiedy glaukos, syn minosa i pazyfae, był dzieckiem, gonił za myszą i wpadł do kadzi z mlekiem, w której utonął. minos znalazł ciało dziecka z pomocą wyroczni, która powiedziała mu także, że życie chłopcu może przywrócić człowiek, który zinterpretuje dziwny kolor sierści jednej z krów: rano była siwa, w południe gniada, wieczorem czarna. polyidos powiedział, że krowa zmienia się jak morwa. minos zamknął wieszczka z ciałem dziecka i polecił go wskrzesić. polyidos spostrzegł węża pełzającego po podłodze, zabił go, pojawił się drugi wąż trzymający w paszczy magiczne ziele, którego dotknięcie przywróciło pierwszego gada do życia. polyidos pochwycił ziele i natarł nim ciało glaukosa, który ożył (minojczycy, grecja). 

skylla porwała heraklesowi kilka sztuk bydła, więc zabił ją, ale forkos lub glaukos przywrócił jej życie. forkos użył do tego magicznych mocy i płonących głowni. 

apollo uzyskał od mojr przyrzeczenie, że admetowi zostanie przedłużone życie, jeżeli w ostatniej godzinie życia ktoś zgodzi się umrzeć za niego. zgodziła się jego żona alkestis, która dobrowolnie zeszła do grobu, gdzie w uznaniu czynu przywrócił ją do życia herakles lub persefona. 

czasami persefona uważana jest za boginię, która zmartwychwstała, ponieważ została pochłonięta przez ziemię do hadesu, a później wracała do świata ziemskiego. 

42 wnuków tespiosa, którzy osiedli na sardynii, zasnęło snem wiecznym i w ten sposób uniknęło śmierci. 

mit o feniksie zawiera motywy zmartwychwstania. 

zmartwychwstanie jest sprzeczne z rozsądkiem i bezsensowne, gdyż dusza ludzka nie chciałaby wiązać się z przegniłym ciałem (hellenizm, plotyn). 

gwiazdozbiór panny to bogini sprawiedliwości dike, która opuściła ziemię i wzleciała do nieba, kiedy zachowanie ludzi stawało się coraz gorsze. 

po ubraniu szaty dejaniry, gdy zaczęła palić go żywym ogniem, herakles zrywał z szatą swoją skórę i ciało. dejanira popełniła samobójstwo, a herakles postanowił zabić się. na górze ojta wzniósł ogromny stos, ale nikt nie chciał go podpalić. uczynił to za namową filoktet. gdy stos płonął rozległ się grzmot i herakles na obłoku dostał się na olimp, do siedziby bogów, gdzie poślubił hebe.

Waldemar Mierniczek