3. religie sarmatów, scytów, saków, ariów i indoariów

3. 4. tropy wyznaczone po studiowaniu religii sarmatów, scytów, saków, ariów i indoariów.

 

41. morze bałtyckie – morze scytyjskie – ostsee. 

59. trop ilirowie-wenetowie-etruskowie-italokowie-rzym spotyka się z tropem dakowie-trakowie-orficy-grecy – trop słowianie-sarmaci-scytowie-królestwo bisporańskie-grecja – królestwo bosporańskie jako przykład różnorodnych plemion przyjmujących dobrowolnie hellenizm – królestwo bosporańskie, drugi po wielkiej lechii przykład tolerancji religijnej – syrakowie, najbardziej zhellenizowane plemię sarmatów – w królestwie bosporańskim noszono stroje scyto-sarmackie: spodnie, miękkie skórzane buty, długie wełniane płaszcze – władcy z dynastii asandrydów nosili często imię sauromates – dynastia asandrydów panowała od 8 pne do ok 370 ne. 

61. baskowie: najważniejsza bogini, matriarchat – słowianie: najważniejszy bóg, patriarchat – wspólne oddziaływanie na grecję, rzym, chrześcijaństwo. 

70. sarmaci pochodzili ze związków amazonek ze scytami (herodot) – sauronaci – wcześni sarmaci zachodni – sauron tolkiena (?) – sarmacja europejska położona pomiędzy wisłą a dnieprem (donem) (ptolemeusz) – sarmacja azjatycka do wołgi (ptolemeusz) – południowa granica sarmacji: morze czarne i morze kaspijskie – północna granica sarmacji: ocean sarmacki (bałtyk): zatoka wenedzka – po przegranych wojnach z rzymem: część wcielona do armii rzymskiej, jazygowie trafili do brytanii, alanowie dotarli z germanami do galii i hiszpanii – w xiii w jazygowie walczyli z mongołami nad wołgą, po przegranej migrowali na węgry (jasowie) – osetyńcy (osetyjczycy) kaukascy: język sarmacko-alański – jasowie mieszkają na węgrzech – sairima (sauromancja, sarmacja) położona na zachód od mistycznej kolebki ariów arianem waedżo – sarima przypadła salmowi zgodnie z podziałem władzy na trzy części przez feriduna – sarmatami była szlachta (10% społeczeństwa) – sarmacka specyfika: portret sarmacki, portret trumienny, strój – strój: żupan, kontusz, delia, karmazyn, szkarłat, szarawary, kołpak (z czaplimi piórami), konfederatka, szabla (karabela) – głowa wygolona lub obgolona, a na górze czub z włosów, długa i gęsta broda i wąsy – portret trumienny sarmacki (przedtem realistyczne portrety fajumskie trumienne w egipcie) – portrety fajumskie powstały po hellenizacji egiptu przez aleksandra macedońskiego – epitafia ukształtowały się w grecji po wojnach z persami – pompa funebris – szalenie bogate ceremonie pogrzebowe w sarmackiej polsce – sarmatyzm był krytykowany przez marksistów, to znaczy że niósł pozytywne treści – sarmatyzm: złota wolność, tolerancja religijna, nietykalność osobista, władza sejmu, nietykalność majątkowa – liberum veto, wolna elekcja, wolność podatkowa, równość stanu szlacheckiego, prawo oporu (konfederacje, rokosze), praworządność, samorządowość: wybieralność urzędników, w tym króla. 

71. amazonki zamieszkiwały wybrzeża morza czarnego, trację lub środkową scytię (na lewym brzegu dunaju) lub północne wybrzeże Azji mniejszej u stóp kaukazu – amazonki walczyły z grekami – pantezylea przyprowadziła amazonki na pomoc troi, została pokonana przez achillesa – hippolita została zabiita przez heraklesa – zdobycie przepaski hippolity było dziewiątą pracą heraklesa. 

72. aszkanaz – wg księgi rodzaju najstarszy syn gomera, protoplasta wielu ludów indoeuropejskich min słowian, germanów i skandynawów – królestwo aszkanaza było położone na ziemiach scytów (aszkuza), później tak nazywano słowian, a od ix w niemców. 

73. scytowie wynaleźli łuk refleksyjny – scytowie zaciągali się do armii ateńskiej i perskiej – „kontakty z ludami bliskiego wschodu oraz koloniami greckimi na północnym nadczarnomorzu wywarły ogromny wpływ na rozwój kultury scytyjskiej” – w 339 pne scytowie ponieśli klęskę z macedonią, ich ziemie stopniowo zajmowali sarmaci – scytowie rozproszyli się głównie wśród traków – pozostali założyli państwo scytyjskie na krymie ze stolicą w neapolu scytyjskim – toczyli wojny z chersonezem, królestwem bosporańskim, rzymianami – w iii w ne najazd gotów, zburzony neapol scytyjski i inne miasta – resztki scytów utrzymały się na krymie do inwazji hunów w iv w ne – scytia: kazachstan, południowa rosja, północny kaukaz (w tym azerbejdżan i gruzja), ukraina, białoruś, polska (do oceanu sarmackiego), bułgaria – anacharsis – ok 600 pne, scyta, zaliczany przez niektórych autorów starożytnych do grona siedmiu mędrców, pochodził z królewskiej rodziny, mieszkał przez kilka lat z solonem, po powrocie do kraju chciał wprowadzić kult kybele, ale za świętokradztwo został zastrzelony z łuku, pisał o nim diogenes laertios – stolica nazywała się neapol scytyjski (powiązanie z włoskim neapolem i „pol” w nazwie: nowy pol) – saumakos – przywódca powstania scytyjskiego w królestwie bosporańskim (107-16 pne) – niewolnik, paralela do spartakusa, traka, przywódcy powstania w rzymie – w kurhanie kul-oba figurka dwóch scytów pijących bruderszaft, więc to nie niemcy wymyślili – sztuka zoomorficzna, w tym przestawienia orła. 

75. szatan – satanaja (adygejski satanaj, osetyński shatana) – epos o nartach. 

76. epos o nartach – związki z mitologią grecką? – prometeusz przykuty do kazbeku lub elbrusu – mit o złotym runie w kolchidzie (gruzja lub abchazja) – c scott littleton i linda a malcor „from scytia to camelot” – hipoteza że mity arturiańskie pochodzą z eposu o nartach za pośrednictwem alanów, którzy dotarli do północnej francji w okresie formowania się tych mitów.

 

77. sakowie – viii-vii pne – toczyli wojny z dariuszem i – ok 160 pne pod naciskiem yuezhi zajęli grecką baktrię, wschodni iran, północne indie i stworzyli państwo indo-scytyjskie, które upadło w 57 pne z ręki partów – sistan (dawniej sakastan)-nazwa od saków – sakowie wymyślili formację katafraktów (ciężka kawaleria). 

78. arya znaczy szlachetny (sanskryt) – ariowie udomowili konia, którego zaprzęgali do rydwanów – społeczeństwo dzieliło się na trzy klasy: kapłanów, wojowników i wytwórców (później w hinduizmie: bramini, kszatrije i wajśje) – haoma używana przez ariów, wedystów, hinduistów (jako soma) i zaratusztrian – uważani są za przodków większości hindusów – aria (satrapia macedońska): ludność nosiła się wg zwyczajów scytyjskich i sarmackich – hitler: rasa aryjska (nie wiedział, że to słowianie) – hitler: swastyka (nie wiedział, że sto sybol słowiański) – arianem waedżo: mityczna kraina poprzedników irańczyków-ariów, graniczyła z nią sairima (sauromancja) – arjawarta: legendarna ojczyzna ariów, między himalajami, a górami windhja, morzem arabskim i zatoką bengalską – arjaman: wedyjski bóg wschodzącego słońca, reprezentuje szlachetność ariów i nadrzędność wobec ludów dekanu, odpowiednikiem arjamana jest irański ormuzd – indoariowie rozpoczęli okres tworzenia się państw w indii (mahadżanapada) – indoaryjskie naleciałości językowe stwierdzono na bliskim wschodzie (huryci, mitanni, syria) – rygweda – ariowie do indii ok 2000-1400 pne po upadku cywilizacji indusu – ariowie zapoczątkowali system kastowy. 

79. diogenes laertios „żywoty słynnych filozofów”: anacharsis scyta (cytat z książki, a nie z wikipedii): 

”przez współczesnych zaliczany czasami do siedmiu mędrców (i 13), był bratem gnurosa, króla scytii i greczynki, władał oboma językami, napisał poemat 800 wierszy o prawach scytów i greków, skromnym życiu i sztuce wojennej, jego prosty sposób mówienia stał się przysłowiowy: "mówić jak scyta" (i 101), przyjaciel solona, przebywał w jego domu, po powrocie do scytii chciał zmienić prawo w duchu greckim i został zabity przez brata w czasie polowania, inni podają, że zmarł składając ofiary według rytuału greckiego (i 102), dziwił się, że grecy mają ustawy przeciwko używającym przemocy, a nagradzają zawodników najlepiej zadających ciosy (i 103), nie mógł pojąć jak ci, którzy zakazują kłamać, oszukują w sklepach, na jego posągach widniał napis: "panuj nad językiem, nad żołądkiem i nad zmysłami" (i 104), mówił, że lepiej mieć jednego przyjaciela wartościowego niż wielu nic niewartych, twierdził, że agora jest miejscem wzajemnego oszukiwania się i wyzysku, krezusowi z lidii powiedział, że złota nie potrzebuje, wystarczy mu, że jest lepszym człowiekiem”. (i 105)

 

 

Waldemar Mierniczek