Posty

Wyświetlanie postów z październik, 2019

18. religie azji (nowa gwinea, indonezja, filipiny, indochiny, mongolia, syberia, azja środkowa, ludy tureckie, kaukaz, hunowie i inne ludy z okresu wędrówki ludów)

18. 3. 8. woda   iduk jer-sub to święta woda i ziemia turkutów czyli ludów tureckich . woda jest święta ( mongołowie ). bogowie wody: - woda ( awarowie , hunowie ), - jer-sub - bóstwo wody i ziemi ( mongołowie ), - bóg wody thuy tinh , który walczył z bogiem góry s'on tinh i mau thoai - matka-woda ( wietnamczycy ), - anahit i astghik - boginie wody oraz tsovinar - bogini wody, deszczu, morza, ognista istota, która zmuszała deszcze i grad, by spadały z nieba ( ormianie ). bóstwa związane z wodą: - naty , czyli duchy zamieszkujące konkretne rzeki ( mjanma ), - zamieszkujący bagna chu' dong tu' ( wietnamczycy ), - dewi sri , która zapewniała deszcz ( baduy ). opady deszczu po uroczystościach festiwalu giong interpretowane są jako błogosławieństwo świętego i zapowiedź obfitych zbiorów ( wietnam północny ). gra na bębnach (z brązu) powoduje rechot żab, co przywołuje deszcz ( karenowie ). cuur , flet prosty z trzema otworami

18. religie azji (nowa gwinea, indonezja, filipiny, indochiny, mongolia, syberia, azja środkowa, ludy tureckie, kaukaz, hunowie i inne ludy z okresu wędrówki ludów)

18. 3. 7. ziemia, górnik   ulgan stworzył świat z grudy ziemi przyniesionej mu przez erlika. erlik to zły duch stworzony z gliny przez ulgana, któremu służył jako pomocnik . ( syberia ). mongołowie uważali, że ziemia jest święta. iduk jer-sub to święta woda i ziemia turkutów, czyli ludów tureckich . bóstwa ziemi: - ziemia ( ujgurzy ), - jer-sub - bóstwo wody i ziemi i natigaj - bóg ziemi, któremu oddawano pokłony i który był przedstawiany jako idol z filcu w otoczeniu żony (po lewej) i dzieci (na przodzie); przed spożywaniem posiłku pocierano im wargi mięsem ( mongołowie ), - eke etugen - matka-ziemia, żeńska bogini ziemi ( mongołowie ), - usi-afu ( timor ), - mau dia phu - matka ziemia ( wietnamczycy ), - aramazd - stwórca ziemi ( ormianie ). bóstwa związane z ziemią: - lumimuut - bogini-matka zrodzona z kamienia, żona i matka toara ( alfurowie , minahassowie ), - kemi - demon żyjący w górach w lesie daleko od ludzkich siedzib (

18. religie azji (nowa gwinea, indonezja, filipiny, indochiny, mongolia, syberia, azja środkowa, ludy tureckie, kaukaz, hunowie i inne ludy z okresu wędrówki ludów)

Obraz
18. 3. 3. księżyc   bogowie księżyca: - księżyc ( protobułgarzy , awarowie , hunowie ), - księżyc , który jest święty (mongołowie), - nang tani , która wychodzi z drzewa i staje się widzialna zwłaszcza w czasie pełni księżyca ( tajowie ). amirani miał na ciele symbole księżyca i słońca, co świadczyło o jego półboskim pochodzeniu ( swanowie ). gwiazda i półksiężyc jako symbol ludów tureckich powstał przed islamem ( ludy tureckie ). tu symbol półksiężyca i ośmioboczna gwiazda na fladze pantureckiej (źródło wikipedia). popularność manicheizmu w kaganacie ujgurskim spowodowała popularność odniesień do słońca i księżyca. zając był łączony z księżycem. noszono amulety w formie lunarnej ( awarowie ).   18. 3. 4. gwiazdy, planety i inne ciała niebieskie   protobułgarzy czcili gwiazdy. mongołowie oddawali cześć zjawiskom astronomicznym i odwoływali się do astrologii. gwiazda i półksiężyc jako symbol ludów tureckich powstał przed islamem ( ludy

18. religie azji (nowa gwinea, indonezja, filipiny, indochiny, mongolia, syberia, azja środkowa, ludy tureckie, kaukaz, hunowie i inne ludy z okresu wędrówki ludów)

Obraz
18. 3. kosmos i żywioły   cześć żywiołom oddawali mongołowie i awarowie . żelazo jako żywioł jest symbolem ludów tureckich .   18. 3. 1. niebo   najwyższym bóstwem jest niebo ( awarowie ). najwyższym bóstwem jest wielkie błękitne niebo ( buriaci ). tengri jest bogiem nieba ( protobułgarzy , ludy tureckie ). tengri to bóstwo nieba, tengri jako mongke koke tengri to wiecznie błękitne niebo ( mongołowie ). tengri to najwyższy, biały, niebiański, wieczny i potężny bóg nieba ( xiongmu ). aramazd jest twórcą nieba, a barsamin bogiem nieba ( ormianie ). eś to najwyższy bóg nieba ( ketowie ). wietnamczycy wierzyli w mau thu'o'ng , boginię górnego nieba. błękit ludów tureckich jest ukazany na flagach tatarów (obok, źródło wikipedia) kazachstanu i fladze pantureckiej. flaga kazachstanu jest załączona w podrozdziale dotyczącym słońca, a flaga panturecka w podrozdziale dotyczącym księżyca.       18. 3. 2. słońce, światło  

18. religie azji (nowa gwinea, indonezja, filipiny, indochiny, mongolia, syberia, azja środkowa, ludy tureckie, kaukaz, hunowie i inne ludy z okresu wędrówki ludów)

18. 2. 1. bogini matka, matriarchat   bogini matek ci w azji dostatek: - kotrrawaj ( tamilowie ), - kumang ( ibanowie ), - dżesztak ( kalasze ), - satanaja - matka nartów, bóstwo matriarchalne i bogini płodności ( epos o nartach ), - umaj - bogini-matka i partnerka tengriego ( ludy tureckie ), - eke etugen - matka-ziemia, żeńska bogini ziemi ( mongołowie ), - lumimuut - zrodzona z kamienia bogini-matka, żona i matka toara ( alfurowie , minahassowie ), - thien y a na , ba chua xu , ba chua kho , lieu hanh , au co ( wietnamczycy ). najstarsza kobieta ludu minangkabau cieszy się największym szacunkiem i decyduje w sporach i problemach, ma pieczę nad rodzinnym dziedzictwem (np ceremonialnymi tkaninami, biżuterią, naczyniami).   18. 2. 3. pierwsi ludzie   aram to praojciec ( ormianie ). kartlos , praprzodek gruzinów to syn togarmy , wnuk gomera , prawnuk jafeta , praprawnuk noego . togarma miał ośmiu synów: hajka , kartlosa, bardosa

18. religie azji (nowa gwinea, indonezja, filipiny, indochiny, mongolia, syberia, azja środkowa, ludy tureckie, kaukaz, hunowie i inne ludy z okresu wędrówki ludów)

18. 2. najważniejsi bogowie   18. 2. 0. bóstwo jedyne (absolut)   przebłyski idei jedynego bóstwa możemy zauważyć w postaci tengri-chana u chazarów , jednakże nie zostało ono tak wyraźnie wyartykułowana jak u plemion kenijskich (pw masajów, kikuju) i somalijczyków, z drugiej strony być może ta skłonność do idei jedynego boga u chazarów stała się przyczyną przyjęcia przez nich judaizmu. z drugiej strony pierwociny absolutu można zauważyć w pojęciu mana , które oznacza bezosobową niematerialną siłę, rodzaj fluidu, który przenika żywe i martwe ciało. siedliskiem many jest głowa ( indonezja ), lub krew ( indonezja ), lub włosy ( celebes ). maną są wypełnione zęby ( jawa ). pojęcie many przypomina jako żywo amerykańskie byty manitu, wakan tanka i orenda.     18. 2. 0. 1. bóstwo najwyższe   Na wielu obszarach azji dominujące politeizm, który nie wyznacza najważniejszych bóstw, ani nawet najważniejszej pary bóstw lub grupy (rodziny) bóstw (np xibe , szapsugowie ). n

18. religie azji (nowa gwinea, indonezja, filipiny, indochiny, mongolia, syberia, azja środkowa, ludy tureckie, kaukaz, hunowie i inne ludy z okresu wędrówki ludów)

18. 1. stworzenie świata   18. 1. 1. stworzenie świata   azjatyccy bogowie-stwórcy: - alahatala , bóg stwórca, przebywa na szczycie niewidzialnej góry kosmicznej ( wschodnia indonezja ), - patotoqe jest stwórcą świata ( la galigo ), - eś jest stwórcą świata ( ketowie ), - aramazd to ojciec wszystkich bogów i bogiń, twórca nieba i ziemi ( ormianie ), - dezau jest bogiem stwórcą, a mahandeo pośrednikiem pomiędzy dezau a ludźmi ( kalasze ), - bracia erlik i ulgen stworzyli świat ( szorowie ), ulgan stworzył świat z grudy ziemi przyniesionej mu przez erlika ( syberia ), - tengri to stwórca świata ( jakuci , protobułgarzy, tatarzy ), wszystko co istnieje na ziemi zesłał tengri ( ujgurzy ), tengri ustanowił porządek we wszechświecie i wyznaczył losy ludzi ( ludy tureckie , ludy mongolskie , hunowie ), - na górze zostało stworzone niebo, a na dole ziemia, pomiędzy nimi stworzono ludzi, a tengri nie był stwórcą ( ludy tureckie ), - tengeri to

18. religie azji (nowa gwinea, indonezja, filipiny, indochiny, mongolia, syberia, azja środkowa, ludy tureckie, kaukaz, hunowie i inne ludy z okresu wędrówki ludów)

18. 0. 2. synkretyzm   tak ogromny kontynent jak azja, tygiel plemion, narodów, kultur i cywilizacji nie może być pozbawiony wątków synkretycznych łączących różnorodne religie, tym bardziej, że jak na tak 0gromną ilość religii, wątki nietolerancji religijnej są stosunkowo nieliczne, może z wyjątkiem islamu, który jest nietolerancyjny z racji swojej istoty. mitologia czukczów , koriaków , itelmenów ma wspólne wątki z mitologią eskimosów i indian . pojęcie ludów z grupy dene, obejmujące plemiona północnoamerykańskie i azjatyckie będzie się potwierdzało w badaniach naukowych, a bajeczka o odkryciu ameryki w 1942 pójdzie w zapomnienie, skoro przez ostatnie 12.000 lat trwała wymiana kulturowa między azją i ameryką przez pacyfik. mityczny cesarz chiński shennong podzielił ziemię między dwóch synów: starszy de nghi dostał tereny na północ od jangcy, a młodszy loc tuc , ojciec lac long quana , na południe od jangcy. w wietnamie shennong nazywa się than nong , a lac long quan

18. religie azji (nowa gwinea, indonezja, filipiny, indochiny, mongolia, syberia, azja środkowa, ludy tureckie, kaukaz, hunowie i inne ludy z okresu wędrówki ludów)

Obraz
18. 0. 1. drzewo religii azji (cz 2)   Waldemar Mierniczek

18. religie azji (nowa gwinea, indonezja, filipiny, indochiny, mongolia, syberia, azja środkowa, ludy tureckie, kaukaz, hunowie i inne ludy z okresu wędrówki ludów)

Obraz
18. 0. 1. drzewo religii azji (cz 1)   nie jest to drzewo religii, a drzewo państw, regionów, obszarów, ludów i plemion, których wierzenia religijne mogą być zawarte w rozdziale o religiach azji, i to tylko w tych okresach czasu, w których nie zostały one opanowane lub nie przyjęły dobrowolnie lub pod przymusem wielkich religii takich jak: islam, hinduizm, buddyzm, taoizm, konfucjanizm, chrześcijaństwo, zaratusztrianizm, manicheizm, judaizm, gnostycyzm itd. przyjęty przeze mnie mieszany przekrój terytorialno-plemienny powoduje, że zestawienie jest w pewien sposób wymieszane i może wprowadzać w błąd kogoś, kto spróbuje je odczytać dosłownie. tu nie chodzi o dosłowność, tylko o zasygnalizowanie trendów i „węzłów”, wokół których koncentruje się odmienność wierzeń. tak należy to zestawienie rozumieć. organizmy polityczne i ludy, których nazwy są napisane italikami, mają juz tylko znaczenie historyczne.     Waldemar Mierniczek

18. religie azji (nowa gwinea, indonezja, filipiny, indochiny, mongolia, syberia, azja środkowa, ludy tureckie, kaukaz, hunowie i inne ludy z okresu wędrówki ludów)

18. 0. problemologia   rozdział dotyczący religii azji jest najbardziej eklektyczny. azja jest obszarem, na którym powstały największe religie świata (i niemal wszystkie istotne religie świata) i muszą one zostać omówione osobno. dlatego do azji zaliczyłem jedynie: - religie z terenu indonezji, a więc także nowej gwinei, żeby jej nie dzielić na część oceaniczną i azjatycką; natura tych religii jest w wielu przypadkach bardziej oceaniczna niż azjatycka (papua-nowa gwinea z wyspami triobrianda i innymi wyspami należącymi do tego państwa, z wyjątkiem archipelagu bismarcka, indonezja, brunei, timor wschodni), - religie z terenu filipin, - religie z terenu malezji i singapuru, - religie z terenu indochin (wietnam, kambodża, tajlandia, laos), - religie z terenu mjanmy, - religie z terenu sri lanki, przed dominacją cywilizacji indusu i hinduizmu, - religie z terenu mongolii oraz mongolii wewnętrznej i mandżurii, - religie z terenu syberii (ludy tunguskie, pa

17. religie oceanii (polinezja, maorysi, melanezja, mikronezja), modekngei

17. 11. bohaterowie w legendach i przekazach folklorystycznych   17. 11. 1. królowie, książęta, rycerze, wojownicy   wódz plemienia hotu matu'a (lub o imieniu hotu matu'a ) opuścił ojczyznę ( hawaiki ) w poszukiwaniu nowego domu ponieważ miał sen, w którym jego duch przemierzał ocean z zachodu na wschód w poszukiwaniu nowej ziemi, przeleciał nad trzema jałowymi wysepkami motu kao kao , motu iti i motu nui i trafił na plażę anakena na wyspę wielkanocną . kiedy obudził się poradził się wodza co ma robić. wódz kazał mu zbudować łódź i posłać siedmiu ludzi w celu odnalezienia wyspy ze snu. po ich powrocie sam wódz ruszył w podróż na dwóch łodziach zabierając prowiant, zwierzęta i rośliny. każda łódź mieściła ok 100 osób, wśród których była siostra wodza o imieniu avareipua . po kilku miesiącach dotarli do wyspy wielkanocnej. w trakcie schodzenia na ląd żona wodza urodziła syna tuu maheke . kiedy wódz zmarł wyspa została podzielona pomiędzy jego sześciu synów. inn