18. religie azji (nowa gwinea, indonezja, filipiny, indochiny, mongolia, syberia, azja środkowa, ludy tureckie, kaukaz, hunowie i inne ludy z okresu wędrówki ludów)

18. 3. 8. woda

 

iduk jer-sub to święta woda i ziemia turkutów czyli ludów tureckich.

woda jest święta (mongołowie).

bogowie wody:

- woda (awarowie, hunowie),

- jer-sub - bóstwo wody i ziemi (mongołowie),

- bóg wody thuy tinh, który walczył z bogiem góry s'on tinh i mau thoai - matka-woda (wietnamczycy),

- anahit i astghik - boginie wody oraz tsovinar - bogini wody, deszczu, morza, ognista istota, która zmuszała deszcze i grad, by spadały z nieba (ormianie).

bóstwa związane z wodą:

- naty, czyli duchy zamieszkujące konkretne rzeki (mjanma),

- zamieszkujący bagna chu' dong tu' (wietnamczycy),

- dewi sri, która zapewniała deszcz (baduy).

opady deszczu po uroczystościach festiwalu giong interpretowane są jako błogosławieństwo świętego i zapowiedź obfitych zbiorów (wietnam północny).

gra na bębnach (z brązu) powoduje rechot żab, co przywołuje deszcz (karenowie).

cuur, flet prosty z trzema otworami z drewna modrzewiowego, jest używany w trakcie grania i śpiewania choomej. flet jest związany z oddawaniem czci rzekom i ich duchom stróżom (hunowie, kałmucy, mongołowie, kazachowie, tuwińcy).

kiedy sawerigading ścinał drzewo welenreng, aby wyciosać z niego wielką łódź, spadły na ziemię wszystkie ptasie gniazda, z których wypadły ptasie jajka, rozbiły się i spowodowały powódź (la galigo).

u shin gyi, dobry nat opiekuńczy szlaków wodnych, czczony powszechnie w delcie irawadi, wylądował z drwalami na wyspie meinmahla w poszukiwaniu żywności i tam grą na harfie zwabił dwie siostry naty, które rozkazały, aby je udobruchać. u shin gyi rzucił się do wody, utonął i został natem (mjanma).

pień champaki, w którym zamieszkiwały naty mahagiri i hnamadawgyi został wykarczowany i wrzucony do rzeki irawadi. drzewo osiadło na brzegu królestwa paganu (mjanma).

mity o potopie znane są, między innymi, na filipinach, w wietnamie i wśród ludu miao.

 

18. 3. 9. czas

 

od tengri jest bogiem czasu (lud turecki).

amanor to bóg nowego roku. składano mu hołdy pod koniec lipca. kult odprawiano głównie w bagavan (ormianie).

kalasze stosują solarny kalendarz obrzędowo-religijny.

pismo batackie jest używane do zapisywania tekstów magicznych i kalendarzy przez kapłanów datu (batakowie).

tydzień zaczyna się od niedzieli w armenii, wietnamie, malezji, indonezji, turcji. tydzień zaczyna się od poniedziałku w mongolii, papui-nowej gwinei.

 

 

Waldemar Mierniczek