8. buddyzm, bon

8. 1. 2. 1. axis mundi
 

nie będę powtarzał hinduistycznych axis mundi. w buddyzmie rolę axis mundi może pełnić w szczególności kosmiczna góra meru lub taru - drzewo buddy.

według tradycji bon w niezniszczalnej krainie religii olmo lungring, w której przyszedł na świat szenrab i z którego wywodzą się nauki bon, w centrum miejsca zwanego tagzig, wznosi się dziewięciopoziomowa góra jungdrung gutseg, która jest centrum wszechświata.
 

8. 1. 2. 2. dualizm dobra i zła
 

generalnie rzecz biorąc dualizm w buddyzmie nie ma żadnego sensu, skoro nic nie istnieje: dobro ani zło, rzeczywistość ani umysł, nuomen ani fenomen, duch ani materia i tak dalej. istnieje tylko bodhićitta absolutna - bezpojęciowy stan umysłu poza dualizmem przedmiotu i podmiotu. zen: oświecenie to całościowa zmiana świadomości, polegająca na przejściu od dualnego widzenia świata do świadomości pozbawionej dualizmu (podziału na ja i nie-ja).

eternalizm jest przez buddyzm odrzucany, gdyż jest tylko pustość, nie ma świata zewnętrznego. podobnie nihilizm (nie istnieje żaden byt). monistyczna teoria nagardżuny traktuje o pustości, z której wyłania się zarówno pustka jak i forma, które są rozpoznawane jako rzeczywistość.

dualizm może być co najwyżej przejściowy.

wadźradhara (trzymający dordże) symbolizuje ponaddualistyczną naturę. z rozdzielenia wadźradhary na pierwiastek męski i żeński powstaje samantabhara i samantabhari. inari przedstawiany jest jako istota męska, żeńska lub androgyniczna. żeński aspekt wadźradhary może być identyfikowany z dakiniten lub benzaiten (jedną z siedmiu bóstw szczęścia shichi fukujin).

w buddyzmie wadżrajana dordże i dzwonek symbolizują trwałość, niezniszczalność, niedualny stan umysłu subiekt-obiekt, zjednoczenie aspektów męskiego (pierwotnej mądrości) i żeńskiego (miłującego współczucia) prowadzące do ostatecznego zrozumienia.

północna szkoła chan wymienia elementy dualistyczne identyfikowane podczas kontemplacji: zewnętrzne (świata) i wewnętrzne (podmiotu) oraz dualizm niesubstancjalności i podziału rzeczywistości na cząstki. medytacja prowadzi do podejścia monistycznego. szkoła heze próbowała połączyć stopniową praktykę szkoły północnej chan z nagłym przebudzeniem południowej szkoły chan.

czittamatra: poczucie dualizmu subiekt-obiekt zanika podczas procesu śmierci, w następnym życiu reinkarnują się najsubtelniejsze poziomy.
 
 
Waldemar Mierniczek

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

8. buddyzm, bon

8. 9. 6. 5. mistycyzm   w buddyzmie mistycyzm to doświadczenie religijne polegające na bezpośredniej relacji człowieka z pozazmysłową jednią rozumianą panteistycznie jako prawdziwa rzeczywistość świata (trochę to naciągana definicja).   8. 9. 6. 6. opętanie, egzorcyzmy   dziewięć ścieżek bon zawiera, między innymi nauki o egzorcyzmach. według nich opętanie to przebywanie demona w pewnym miejscu i w pewnej odległości od człowieka, co umożliwia komunikację. opętanie ma najczęściej przypadkowy charakter i nie stanowi większego zagrożenia ponieważ demony nie atakują bez powodu i najczęściej same rezygnują z komunikacji z ludźmi. o! ceremonia yeongsanjae , odprawiana w 49 dniu po śmierci, zawiera elementy egzorcyzmów. thangtong gjalpo uważany jest za egzorcystę, bodhisattwę i mahasiddhę .   8. 9. 6. 7. herezja   herezja w buddyzmie istnieje. zwolennicy dharmottariya uważali, że kto uczy o istnieniu atmana ten jest heretykiem. członkowie sekty tirt
Czytaj więcej

8. buddyzm, bon

8. 9. 3. 10. misjonarze   buddyzm ma zacięcie misjonarskie. misje rozpoczęły się już za życia buddy , od xx w obserwujemy natężoną działalność misjonarską poza azją, w tym w krajach rozwiniętego zachodu, gdzie napotyka ona na pozytywne przyjęcie ze strony nowych ruchów religijnych, zwłaszcza ezoterycznych. niektórzy misjonarze: - bodhidharma (ok 440-ok 482), udał się z misją z indii do chin i japonii, uważany za 28 patriarchę mahajany, 1 patriarchę chan i 1 patriarchę zen, osoba kluczowa w przekazie linii dharmy , - amoghawadżra , indyjski mnich, misjonarz w chinach i na sri lance, - an shigao , misjonarz z partyjskiego rodu arsacydów, podobno uciekł do chin i tam zajmował się tłumaczeniem tekstów buddyjskich w założonym przez siebie biurze tłumaczeń, - dharmakszema (385-433), misjonarz z indii działający w chinach, - enku , rzeźbiarz i mnich japoński, przez kilka lat nauczał ajnów przez których był traktowany jako wcielenie buddy (?), - ennin (794-864),
Czytaj więcej

8. buddyzm, bon

8. 9. 3. 17. błogosławieni, święci   najbardziej na świętych nadają się, według mnie masasiddhowie : mahasiddha - urzeczywistniony mistrz, oświecony mistrz ścieżki tantrycznej. w buddyzmie tybetańskim jest 84 mahasiddhów. ale są i inne koncepcje: mistrz zen (chan, son, zen, thien) - w pełni oświecony człowiek o dojrzałej osobowości i nieugiętym charakterze, który włączył dharmę w swoje życie i potrafi prowadzić innych do oświecenia, ale mistrzów zen opisuję w rozdziale dotyczącym nauczycieli. theravada uznaje za świętych arahantów , czyli mnichów którzy osiągnęli nirwanę, a budda to pierwszy święty, ale arahantów było zbyt wielu, a do tego większość z nich była anonimowa, nie nadają się na świętych, a buddowie to według mojej konwencji bogowie lub emanacje bogów, ponieważ są ubóstwieni. mahajana uznaje dwa rodzaje świętych: buddów i bodhisattwów . ale bodhisattwowie zostali opisani w rozdziale dotyczącym osób medytujących. wadżrajana wymienia kilka kategori
Czytaj więcej