8. buddyzm, bon

8. 8. 2. 6. 3. medytacja (cz 2)

sześć kontemplacji:

 

1 wgląd w spokój zasadniczego umysłu,

2 wgląd w naturę świata elementów (dharm),

3 obserwowanie że istnieje wszechprzenikanie się wszystkich rzeczy,

4 obserwowanie, że nie ma nic prócz takości,

5 obserwowanie, że lustro tożsamości utrzymuje wszystkie rzeczy z osobna bez przeszkód,

6 obserwowanie, że związek noumen-fenomen istnieje na wskroś wszechświata, jeżeli coś dotyczy jednego elementu dotyczy także wszystkich elementów.

 

stopniowe lub natychmiastowe przebudzenie

 

północna szkoła chan: medytacja odwrócona to rozbicie rzeczywistości na coraz mniejsze skupiska cząstek, aż do najmniejszych rozpuszczających się w rzeczywistości, pustka jest formą, a forma jest pustką.

południowa szkoła chan: kontemplacja bezpośrednia to natychmiastowe zrozumienie niesubstancjalności rzeczywistości i dharm, nie ma ani pustki, ani formy, pierwotnie niczego nie ma.

szkoła heze próbowała połączyć stopniową praktykę szkoły północnej chan z nagłym przebudzeniem południowej szkoły chan.

 

rodzaje medytacji: śamatha i vipassana

 

są dwie główne rodzaje medytacji lub kontemplacji zdefiniowanej jako odmiana medytacji: śamatha (utrzymywanie czujności) i vipassana (medytacja wglądu).

śamatha polega na utrzymaniu umysłu w stanie koncentracji (skupienia) i wyciszeniu przez koncentrację na wybranym obiekcie, których jest 40 do wyboru. śamatha prowadzi do uzyskania szczęścia w obecnym życiu, szczęśliwego odrodzenia i uwolnienia się od umysłowych skaz, co jest warunkiem uzyskania wglądu.

vipassana polega na obserwacji pewnych aspektów własnego życia, najczęściej stosowana metoda to koncentrowanie się na świadomości oddechu (anapana), a potem przejście do innych zjawisk fizycznych i umysłowych.

kontemplacja rozumiana w ten sposób jest metodą analitycznego poznawania tego, w jaki sposób przejawiają się zjawiska, a nie jak się wydają przejawiać.

madhjamaka: wszystkie podziały prawdy odnoszą się do poziomu konwencjonalnego, nieostatecznego, poziom ostateczny można osiągnąć tylko poprzez przekraczanie wszelkich podziałów (skrajności) za pomocą praktykowania śamathy i vipassany.

 

obiekty kontemplacji

 

obiekty kontemplacji mogą być przeróżne, najczęściej są wyznaczone przez mistrza: odrodzenie człowieka, nietrwałość życia, wszechobecność cierpienia, świat.

40 obiektów kontemplacji w medytacji śamatha: 10 kasina, 10 asubha, 10 anussati, 4 appamanna, 4 arupa, 1 dhatumamasikara (analiza 4 żywiołów), 1 aharepatikula (obrzydliwość jedzenia).

 

przedmioty koncentracji

 

metody koncentracji polegające na skupieniu się na jednym przedmiocie:

- dhjana - metoda medytacji polegająca na skupieniu się na jednym przedmiocie (therawada),

- anapana - skupienie na oddechu,

- satipatthana  - skupienie na ciele, uczuciach, świadomości i umyśle,

- mindfulness  skupienie na chwili.

 

sześć kierunków symbolizujących sześć doskonałości: wschód - dawanie, południe - moralność, zachód - cierpliwość, północ - wigor, dół - medytacja, góra - mądrość.

w japonii koncentracja na hara (budzenie buddy) jest jedną z podstawowych metod medytacji zen.

w chińskich technikach medytacyjnych punktem skupienia uwagi może być dantian, czyli środek ciężkości ludzkiego ciała położony dwie szerokości kciuka poniżej pępka i trzy szerokości kciuka w głąb.

 

anapana

 

technika medytacyjna polegająca na rozwijaniu uważności oraz skupienia na oddechu. pojawiające się myśli są pozostawiane same sobie w momencie ich uświadomienia sobie. cel: zwiększenie zdolności koncentracji i opanowania umysłu, uwolnienie się od przeszkód (zmysłowe pragnienie, gniew, lenistwo i ociężałość, podniecenie i wyrzuty sumienia, sceptyczne wątpienie). w trakcie anapany można powtarzać w myślach " wznoszenie" przy wdechu i "opadanie" przy wydechu co pozwala powstrzymać strumień myśli.

16 metod anapany:

1 wiem, że robię długi oddech,

2 wiem, że robię krótki oddech,

3 jasno postrzegam całe ciało,

4 uspokajam funkcje ciała,

5 odrzucam zachwyt,

6 odczuwam radość,

7 odczuwam formację mentalną,

8 uspokajam formację mentalną,

9 jasno postrzegam umysł,

10 czynię umysł radosnym,

11 skupiam umysł,

12 uwalniam umysł,

13 rozmyślam nad nietrwałością,

14 rozmyślam nad wolnością od przywiązania,

15 rozmyślam nad wygaśnięciem,

16 rozmyślam nad porzuceniem.

należy ćwiczyć rozwijając każdą formułę w następujący przykładowy sposób: "rozmyślając nad porzuceniem będę wdychał" itp.

 

 

Waldemar Mierniczek