11. zaratusztrianizm, iran, mazdaizm, mazdakizm, media, mitanni, parsowie, persja, zurwanizm

11. 3. 9. czas

 

zurwan to czas nieograniczony, bóstwo nieskończonego czasu (xv w pne), symbol pór roku, połączył w sobie aspekt nieskończoności czasu z aspektem nieskończonej przestrzeni (waju) (zurwanizm). zurwan to geniusz czasu podległy ormuzdowi (zaratusztrianizm).

kiedy ormuzd odpoczął po siedmiu dniach tworzenia świata, puścił świat w ruch, uruchamiając czas, przez co stworzył drogę dla arymana, który zaatakował wszystkie dobre twory ormuzda, np spowodował śmiertelność człowieka, zwierząt i roślin. kiedy po zakończeniu sądu ostatecznego ormuzd oddzieli dobro od zła ustanowi doskonały porządek świata z zachowaniem czasu.

mitra to skończony, zamknięty obieg czasu, koło, po którym wędruje słońce przez wszystkie znaki zodiaku, 365 dni.

abraxas to 365 dni, skończony, cyrkularnie zamknięty obieg czasu, po którym wędruje słońce przez wszystkie znaki zodiaku, także jeden eon czyli rok kosmiczny trwający 365.000 lat równy czasowi trwania kosmosu. boski rok trwa 1000 lat ludzkich.

feridun przywiązał azi dahakę do góry demawend aż do końca czasu.

w arianem waedżo były siedmiomiesięczne lata i pięciomiesięczne ostre zimy. pomocnikiem chordada, emanacji ormuzda, był farwardin (duch wiosny).

sraosza nocą zmagał się z demonami, bronił ludzi przed czarownikami. ruk, ogromny ptak, przelatując przesłania słońce i zamienia dzień w noc.

 

11. 3. 9. 1. kalendarz

 

chordad, emanacja ormuzda, miał w swojej pieczy kalendarz obrzędowy i święta.

kalendarz irański (perski) został opracowany w xi w i wprowadzony w 1079 przez sułtana dżalala ad-daulę malika szacha. powstał przy współpracy omara chajjama. od tej pory był kilka razy poprawiany. został przywrócony w 1925 w iranie i w 1957 w afganistanie.

jest to kalendarz słoneczny, łączy cechy starego kalendarza zaratustrian i kalendarza muzułmańskiego. lata liczone są od ucieczki mahometa z mekki (622). poszczególne miesiące przypadają na tą samą porę roku. początek roku stanowi dzień równonocy wiosennej.

w 1976 mohammed reza pahlawi próbował przesunąć początek rachuby lat na datę koronacji cyrusa ii (559 pne), ale nieskutecznie.

rokiem przestępnym jest ten, który przy dzieleniu przez 33 daje resztę 1, 5, 9, 13, 17, 22, 26 lub 30. tak wyliczony rok daje błąd jednego dnia na 4500 lat.

rok składa się z dwunastu miesięcy liczących po 30 lub 31 dni, a jeden miesiąc liczy 29 dni (przełom lutego i marca). początek każdego miesiąca odpowiada przejściu w nowy znak zodiaku.

tygodnie są siedmiodniowe, tydzień zaczyna się w sobotę (w iranie w niedzielę). piątek jest dniem świątecznym.

era perska liczona jest od ucieczki mahometa z mekki (AP). część wyznawców zaratusztrianizmu przyjmuje początek ery na dzień założenia zaratusztrianizmu czyli równonocy wiosennej 1737 pne.

 

 

Waldemar Mierniczek