20. religie chin (bez tybetu, mongolii wewnętrznej, sinciangu, mandżurii), taoizm, konfucjanizm, falun gong

20. 10. 3. muzyka, instrumenty muzyczne

zhuanxu dał początek muzyce.

muzyka to jedna z czterech sztuk, które powinien opanować człowiek wykształcony (konfucjanizm).

kulturalny człowiek powinien znać sześć sztuk, w tym muzykę (zhou li).

yuejing (księga muzyki), szósta kanoniczna księga pięcioksięgu konfucjańskiego, zaginęła ok 250 pne.

księga pieśni zachodnich zhou to najstarszy tekst zawierający wzmianki o muzyce. księga wspomina o istnieniu siedmiostrunowego instrumentu szarpanego, pierwowzoru cytry guqin. instrument ma drewniane pudło rezonansowe i jedwabne struny. umiejętność gry na guqin była jedną z czterech podstawowych umiejętności uczonych w chińskim szkolnictwie. wymiary instrumentu w chińskich miarach symbolizują 365 dni roku, pięć strun to pięć żywiołów. szóstą strunę dodał król wen po stracie syna, miała brzmieć smutno, król wu dodał siódmą strunę by zagrzać żołnierzy do walki, ma brzmieć mocno i zdecydowanie, 13 innych elementów symbolizuje 13 miesięcy.

muzyka to narzędzie wychowania (xunzi).

yu boy jest patronem muzyki.

leigong, bóg gromów, wywoływał grzmoty uderzając w bęben.

atrybutem zhang guolao jest bambusowy bębenek i dwie pałeczki (taoizm).

w skład grupy bóstw wang ye wchodzili także muzykanci.

nuwa wynalazła organki ustne i flet, wprowadziła porządek do muzyki chińskiej.

lan caihe, jeden z ośmiu nieśmiertelnych, patron ulicznych grajków i śpiewaków, jest mężczyzną, kobietą lub hermafrodytą. jest ubrany w niebieski strój, często z jednym butem na nodze. jego atrybutem jest flet. (taoizm).

atrybutem han xiangzi jest flet (taoizm).

pierwszy flet, znaleziony na terenie chin, pochodzi z 9000 pne. w księdze pieśni konfucjusz pisze o glinianym flecie poprzecznym (chi), który był rodzajem okaryny, z 433 pne.

cao guojiu jest przedstawiany z kastanietami (???) (taoizm).

mokugyo to drewniany instrument perkusyjny w kształcie ryby o otwartych ustach, służy do wybijania rytmu.

raj npliam to piszczałka, a raj nploog to flet - instrumenty, którymi mężczyzna z ludu hmong oświadcza przybycie do wybranki, z którą chce się ożenić.

"mali ludzie" nauczyli członków plemienia saisiyat śpiewu.

taniec smoków odbywał się przy akompaniamencie muzyki i bębnów.

tańcowi lwów towarzyszy głośna muzyka bębnów i innych instrumentów.

podczas corocznych ceremonii błagalnych do bachy, aby chronił pola przed szkodnikami, społeczność opłacała wędrownych muzyków, którzy przy wejściu do wsi lub na głównej ulicy miasta przez pół dnia bili w bębny i odmawiali modły.

w trakcie ceremonii pogrzebowych ludu gelao śpiewano przy akompaniamencie bambusowej fletni lusheng.

lud shui praktykował rozbudowaną formę pogrzebu obejmującą także śpiewy i występy operowe.

wielkie święta yifan ku czci przodków obejmowały śpiewy (mulam).

yuefu to forma poezji chińskiej wzorowana na ludowej pieśni (od 112 pne) mogą do niej należeć także poezje ci lub qu. yuefu ma nieparzystą liczbę sylab (znaków). pieśni najczęściej służą do śpiewania.

shange to pieśni ludowe, głównie o miłości i pracy, wywodzące się z zawołań górskich plemion niechińskich, np chao'er - pieśń wykonywana przez mongołów podczas uroczystych wydarzeń.

pieśni hmongów wyewoluowały z poezji i przypominają psalmy. wykonuje je jedna osoba. obejmują pieśni pogrzebowe (zaj pam tuang), weselne (zaj tshoob), szamańskie (zaj hu nkauj neeb) i nierytualne (kwv-txhiaj). mogą stanowić dialog zagajeń kobiety i odpowiedzi mężczyzny.

Waldemar Mierniczek