24. religie minojczyków, pelazgów, mykeńczyków, licja, lidia, orfizm, grecja, hellenizm

24. 9. 6. 1. 2. liturgia

 

dla greków liturgia do ii w była rodzajem dobrowolnej uroczystej zbiórki publicznej, rodzajem czynu społecznego np przy umacnianiu wałów lub budowie okrętów. od ii w słowo nabrało znaczenia religijnego i oznaczało np czynności związane z kultem dionizosa i apollina.

 

24. 9. 6. 2. modlitwy

 

przy analizowaniu bieżących informacji nigdy nie wiadomo, czy autorzy mieli na myśli prawdziwe starożytne greckie modlitwy, czy też dokonują nadinterpretacji mówiąc o modlitwach w dzisiejszym rozumieniu. 

hades był czczony w trwodze i milczeniu, nie wypowiadano jego imienia, hołdy składano mu na kolanach (że niby żył w podziemiach). innym bogom składano hołdy na stojąco z wyciągniętymi rękami. 

gest modlitewny to lewa ręka na piersi, jak kora z berlina (patrz podrozdział rzeźba). 

łaźnia pełniła funkcje religijno-magiczne jako miejsce spotkań stowarzyszenia dionizyjskiego. odprawiano w niej rytuały, uprawiano miłość, zanurzano się w basenach z magiczną wodą, odprawiano modły przy figurkach bogów (np izyda, afrodyta), które miały nadprzyrodzoną moc i dawały zdrowie i płodność. 

polifem modlił się do swego ojca posejdona, aby zesłał zemstę na odyseusza, który go oślepił. 

io, kąsana przez gza lub bąka, pognała do egiptu, gdzie uklękła na kolana i zaczęła modlić się do zeusa, aby przywrócił jej postać kobiecą. 

ajakos modlił się do zeusa prosząc o zaludnieniu kraju. śniły mu się mrówki na drzewie, które przekształciły się w ludzi. 

dziewczęta wzgardzone przez narcyza, nimfy i boginki zanosiły modły do bogów, aby pomścili ich krzywdy. udały się po pomoc do nemezis, która postanowiła ukarać narcyza. 

żeglarze zanosili modły z prośbą o ocalenie i bezpieczny powrót do portu do leukotei, bogini morskiej i opiekunki żeglarzy. 

nannakos, król frygii, przewidział potop i zarządził publiczne modły w celu przebłagania bogów. 

gdy wybuchła plaga ogólnoświatowa, wyrocznia apollina powiedziała, że ateńczycy powinni odmówić modlitwę w imieniu wszystkich greków. ludy wysłały swoich ambasadorów do aten. abaris został posłańcem hiperboradów. 

obrady eklezji, która składała się z pełnoprawnych obywateli, którzy ukończyli 20 lat, zaczynały się od modlitwy oraz zarżnięcia świni i skropienia jej krwią mównicy, aby przepędzić złe duchy. 

proklos odróżniał trzy rodzaje teurgii, w tym: 

1 wyrocznie i objawienia, które wymagają rytuałów, pieśni i modlitw, 

2 przez modlitwy, inwokacje i hymny (zwłaszcza proklosa). 

hierokles z aleksandrii twierdził, że modlitwa błagalna i opatrznościowa nie wykluczają się wzajemnie. 

choreja trójjedyna stanowi połączenie tańca, muzyki i pieśni, przybiera postać chorei obrzędowej i chorei roboczej. choreja obrzędowa ma postać modlitwy, nigdy zaklęcia. poezja spływa do serca śpiewaka dzięki natchnieniu otrzymanemu od bogów, zwłaszcza apollina i muz, czyni go osobą obdarzoną ponadnaturalną wiedzą i mądrością.

Waldemar Mierniczek