5. religia celtów

5. 9. 5. 6. liczby, numerologia

 

celtyckimi cyframi magicznymi były 9 i 7, jakkolwiek moc 9 wydaje się znacznie większa niż 7, co wynika z treści mitów.

dziewiątka była stosowana w magii, np przy składaniu ofiar, kiedy na ofiarę przeznaczano po dziewięć istot z każdego rodzaju istnień: mężczyzn, koni, psów, kogutów itd.

inne przykłady użycia dziewiątki:

- na dziewięć miesięcy zatrzymał dagda słońce, aby jego syn aengus poczęty z kochanką boann mógł się urodzić w ciągu jednego dnia;

- kapłanki dziewice żyły w grupach po dziewięć osób;

- druidzi rozpalali rytualne ogniska z dziewięciu rodzajów magicznych drzew;

- dziewięć osób zabijała jednym uderzeniem maczuga dagdy;

- na odległość dziewięciu fal musieli odpłynąć milezjanie po zawarciu z dananianami rozejmu;

- na wyspie podziemnej, na którą trafił ruadh, żyło dziewięć pięknych kobiet, z którymi spędził dziewięć nocy, podczas których spał z każdą z nich.

przykłady użycia siódemki:

- filidowie mieli siedem stopni wtajemniczenia;

- siedem drzew wróżby, z których robiono siedem talizmanów: jabłoń (nieśmiertelność), dąb, ostrokrzew, wierzba, brzoza, leszczyna, olcha. za ścięcie tych drzew karano śmiercią;

- conaire mar trzymał w zamku siedem wilków jako zakładników, aby wilki nie napadały na ludzi;

- peredur jako siódme dziecko był predystynowany do walki z siłami zła, czarownicami, wiedźmami, które pojawiały się na polu bitwy w pełnym rynsztunku.

- gae bulg, włócznia cuchulainna, miała siedem grotów z zadziorami tak naciętymi, aby powodowała ogromne rany przy wyrwaniu jej z ciała. była zrobiona z kości potwora morskiego, który po walce przegrał z innym potworem morskim.

bardzo często używana jest przez celtów liczba trzy, chociaż nie jest ich liczbą magiczną. należy jednak pamiętać, że liczba trzy ma w sobie potencjał trójcy, a 3 x 3 = 9.

przykłady użycia trójki:

- trzy matrony stanowiły ucieleśnienie bogini matki, były opiekunkami rodzin, narodzin, płodności i wojny;

- anann, badb i eriu to trójca bogiń wojny;

- creidhne, govannon i luchtaine – trójca bogów rzemiosła;

- esus, taranis i teutates są uważani za trzech najważniejszych bogów galii;

- banbu, eriu i fodla - trzy siostry, które wyszły za trzech braci, macgreine, maccuilla i maccechta. były one pierwszymi osadniczkami w irlandii przed potopem. milezjanie od nich uzyskali pozwolenie osiedlenia się w Irlandii;

- trzy córki calatina oddały po oku za opanowanie sztuki magii;

- na trzy dni i trzy noce uśpili wszystkich słuchających aengus i caer;

- trzy życzenia spełniły duszki wodne, kiedy próbowały wciągnąć pod wodę fergusa i mac leite, a on obudził się w ostatniej chwili i pojmał je;

- ellen trechend był trzygłowym potworem mieszkającym w jaskini cruachan, został zabity przez amergina mac eccita;

- trzy żurawie, które ukazywały się wojownikom idącym na wojnę, były uznawane jako zły omen.

dwójka niesie za sobą potencjał dualizmu i bliźniaków. przykłady dwójki w mitologii celtyckiej:

- efnisien i nisien – bracia bliźniacy, synowie eurosswydda i penarddun, która zgodziła się z nim spędzić noc, aby uwolnić męża z niewoli. efnisien był porywczy, a nisien spokojny i hojny;

- fand i liban – siostry, boginie ziemskich przyjemności i zdrowia;

- ciar i lasair zawsze występują razem jako boginie bilansujących się mocy świętych źródeł.

przykłady użycia innych liczb:

- cztery skarby dananian: kocioł dagdy, włócznia lugha, kamień lia fail i miecz nuady;

- nad głową aengusa fruwały cztery ptaki symbolizujące pocałunki;

- jemioła zbierana w określony sposób w szóstym dniu miesiąca księżycowego przez druidów, dodana do napojów, przywracała płodność zwierzętom i była remedium na wszelkie zatrucia;

- po 40 latach wykopano ciało slanolla, które nie okazywało oznak rozkładu;

- 44 statki miał scyta nemed, kiedy wyruszał do irlandii;

- 150 dziewcząt skuto parami nad jeziorem dragon's mouth żeby zamienić je w łabędzie (czyli zabić?);

- było 150 rycerzy okrągłego stołu.

należy także wspomnieć o mierze czasu, która być może służyła przede wszystkim do określania długości trwania umów: jeden rok i jeden dzień.

iubdan był królem karzełków i chwalipiętą. został namówiony przez nadwornego poetę, eisirta, na podróż do irlandii. celem wyjazdu było namówienie barda aeda (krasnala) do powrotu do ojczyzny. podróż do ulsteru odbyto w tajemnicy (iudban z żoną bebo). eisirt nałożył geis: skosztowanie owsianki fergusa mac ledy, króla ulsteru, przed następnym świtem. iubdan i bebo wpadli do owsianki, a król nie chciał wziąć za nich okupu w postaci ziarna. lud karzełków postanowił zaatakować królestwa: zaczęło brakowac mleka, woda w rzekach i źródłach stała się stęchła, młyny płonęły, nocą ktoś ścinał włosy kobietom i mężczyznom. utrapienia trwały rok i jeden dzień. w końcu król zgodził się uwolnić więźniów pod warunkiem, że zostawią mu zaczarowane buty. kto je nosił unosił się w powietrzu. gdy nałożył je na swoje stopy, buty powiększyły się i dopasowały do jego dużych stóp.

pwyll wysłał psy w pogoń za jeleniem, którego ścigała już sfora arawna. po schwytaniu jelenia przez pwylla arawn pojawił się z pretensjami jako szara postać. w zamian za jelenia pwyll zamienił się na role z arawnem na rok i jeden dzień, w tym czasie miał zabić havgana.

 

 

Waldemar Mierniczek