5. religia celtów

5. 9. 5. 8. przedmioty magiczne

 

mityczne przedmioty magiczne

 

cztery skarby dananian: kocioł dagdy, włócznia lugha, kamień lia fail, miecz nuady. kamień lia fail ryczał z radości gdy prawowity król postawił na nim stopy. miał zdolność odmładzania władcy i obdarzania go długimi rządami.

kocioł odrodzenia (kielich dagdy) był bezdenny i mógł wyżywić całą armię. nikt nie odszedł od niego nienasycony, potrafił leczyć chorych i wskrzeszać umarłych, mógł z niego skorzystać tylko człowiek prawy. mistrzem jego mądrości był semias.

kamień fail zwany inaczej kamieniem fal utrzymuje irlandię nad falami i poziomem morza. (axis mundi?). mistrz zawartej w niej mądrości nazywał się morfessa.

włócznia lugha, zwana włócznią przeznaczenia, została wykuta przez kowala z falias dla lugha, aby użył jej w walce z balorem. ten kto ją trzymał wygrywał każdą bitwę. jej mistrzem mądrości był esrar.

manannan miał kielich prawdy, który podarował cormacowi, magiczny statek, który nie potrzebował załogi do sterowania, płaszcz, który dawał mu niewidzialność, płonący hełm i miecz, który nigdy nie chybiał celu. mógł stworzyć iluzję floty ze strączków grochu, aby odstraszyć potencjalnych najeźdźców. manannan miał także płaszcz, który rozciągnięty nad fand i cuchulainnem spowodował, że nie mogli się już zobaczyć.

fragarach to nazwa miecza manannana i lugha, jeden z czterech skarbów irlandii. nie mogła mu się oprzeć żadna zbroja. został wykuty przez bogów i podarowany przez lugha cuchulainnowi, a później connowi stu bitew. dawał władzę nad wiatrami. 

cormac ulfada posiadał cudowny złoty puchar, który dostał od manannana. kiedy wypowiedziano nad nim trzy kłamstwa, puchar pękał na trzy części. żeby puchar się scalił należało wypowiedzieć nad nim trzy prawdziwe rzeczy. kiedy cormac zmarł puchar przepadł zgodnie z proroctwem.

czarodziejski kocioł brana błogosławionego pochodził z zaświatów i miał moc przywracania ludzi do życia, chociaż nie mogli już wtedy mówić. król artur wykorzystał magiczną moc głowy brana.

conn stu bitew miał magiczny płaszcz, z którego pomocą zabił potwora aillena.

lugh miał magiczną skórę świni, która mogła leczyć, a co najmniej likwidować rany.

beag posiadała magiczną studnię strzeżoną przez trzy córki. fionnowi mac cumhailowi udało się napić z tej studni.

gae bulg - magiczna włócznia cuchulainna. otrzymał ją od aife z alby. niechcący zabił nią swojego syna connlę. włócznia śpiewała żądając krwi wrogów żony pochodzącej z jakiejkolwiek rasy, która stąpała po ziemi.

crimthann ii niadnair przywiózł z wojny z rzymianami w brytanii min włócznię zadającą niewyleczalne rany i procę nie chybiającą celu.

morann mac maein, szef sądu królewskiego za czasów feradacha finnfechtnacha, nosił cudowny kołnierz, który kurczył się, gdy sędzia wydawał niesprawiedliwy wyrok i dusił sędziego. gdy sędzia odwrócił niesprawiedliwy wyrok kołnierz wracał do normalnego stanu.

iubdan, król plemienia karłów, posiadał czarodziejską parę butów. każdy kto w nich chodził mógł unosić się w powietrzu. buty dopasowywały się do stóp noszącego.

 

przedmioty magiczne z cyklu arturiańskiego

 

król artur otrzymał od pani jeziora magiczny miecz excalibur, kiedy złamał mu się "miecz z kamienia". był to wieczny miecz, którego pochwa powodowała, że noszącemu nie zagrażały żadne niebezpieczeństwa. po śmierci artura miecz zawędrował do avalonu, gdzie miał czekać na powrót króla do świata żywych podczas wielkiego przelewu krwi, czyli walki o dobro, prawość i miłość. inna wersja głosi, że został rozbity i tworzy trzynaście skarbów brytanii.

clarent był ceremonialnym mieczem króla artura, który był wykorzystywany do pasowania rycerzy i wymierzania sprawiedliwości, zdobytym podczas kampanii galijskiej na frollu. ginewra zdradziła miejsce przechowywania miecza mordredowi, który splądrował skarbiec i zabrał miecz. uzbrojony w niego stał się niezwyciężony i zadał nim śmiertelną ranę arturowi. sam też zginął.

clarent symbolizuje władzę duchową a excalibur władzę doczesną, w rękach mordreda stał się alternatywnym symbolem władzy królewskiej.

według wersji wolframa von eschenbach graal ma kształt kamienia , z którego w tajemniczy sposób wydostają się napoje i posiłki. posiada życiowe siły sprawcze i odmładzające, które są odnawiane corocznie w wielki piątek przez opłatek ofiarowany przez niebiosa. na kamieniu pojawia się napis informujący kto zostanie przyjęty do grona rycerzy graala. nie można go zdobyć dzięki rycerskim czynom i walkom.

według chretiena de troyes graal to kielich z czystego złota wysadzany kamieniami szlachetnymi.

według roberta de boron graal jest kielichem, który został użytym po raz pierwszy podczas ostatniej wieczerzy i wykorzystany przez józefa z arymatrei do zebrania krwi jezusa.

józef z arymatrei zebrał krew z boku chrystusa przebitego włócznią do kielicha zwanego świętym graalem i udał się w podróż na wyspę potężnych (do brytanii), ukrył kielich w świętych regaliach, które pod opiekę wzięła pani jeziora, najwyższa kapłanka świętej wyspy avalon.

 

rzeczywiste przedmioty magiczne

 

torkwes – okrągły otwarty naszyjnik o zdobionych zakończeniach, wykonany z brązu lub złota, rzadziej srebra, używany jako ozdoba i jedyny ubiór wojownika idącego w bój.

różdżki noszone przez filidów. były to gałązki z dzwoneczkami, złote, srebrne lub brązowe, w zależności od stopnia wtajemniczenia filida. to prekursorki czarodziejskich różdżek z baśni oraz drzewka szczęścia.

tabliczka złorzecząca - metalowa, najczęściej ołowiana tabliczka z wyrytą na niej prośbą do boga, najczęściej umieszczana pod ziemią lub pod wodą (jeziora, stawy). najbardziej znana jest tabliczka z chamalieres (francja) z ok 25 ne, skierowana do celtyckiego boga młodości maponosa zawierająca przekleństwa rzucone na siedem osób. treść w języku galijskim, pismo rzymskie.

pektorały – biżuteria religijna noszona na piersi, zapinana od tyłu.

 

 

Waldemar Mierniczek