8. buddyzm, bon

8. 8. 2. 4. zdrowie/choroby

 

budda medycyny (bhajszadźja) złożył dwanaście ślubowań wchodząc na drogę bodhisattwy, a w tym: 1 iluminować niezliczone krainy, umożliwiając wszystkim istotom stanie się buddami medycyny, 6 leczyć osoby urodzone z deformacjami i niepełnosprawnością, 7 przynosić ulgę ubogim i chorym, 9 pomagać osobom cierpiącym z powodu urojeń i chorób umysłowych. jakszowie chodzą w orszaku bhajszadźji i buddy medycyny.

budda śakjamuni ułożył dharani (modlitwę) w celu uzdrowienia ludzi chorych na żółtaczkę.

budda maitreja jest znany jako pocieszyciel cierpiących. biała tara jest powiązana z długim życiem i mocą uzdrawiania. czteroramienny mahakala łagodzi choroby. wajśrawana chroni od chorób, a w japonii jest uważany za boga medycyny.

jivaka, uczeń atrei, króla lekarzy, osobisty lekarz buddy, miał klejnot, którym prześwietlał pacjentów, co pozwalało znaleźć przyczynę choroby, min odnalazł w ten sposób stonogę w głowie pacjenta, a gdy ją usunął pacjent wyzdrowiał.

bodhisattwa thantong gjalpo, lekarz, opracował "czerwoną pigułkę" na znacznie podwyższoną temperaturę oraz "białą pigułkę" na dolegliwości żołądkowe. stworzył medycynę długiego życia.

bodhidharma chroni przed ospą i chorobami zakaźnymi.

metta (miłująca dobroć) jest zalecana w walce z bezsennością i koszmarami nocnymi.

agada (jeden z ośmiu rodzajów nauki) jest lekiem na wszystkie choroby i niedogodności. szósty rozdział mahavaggi (pierwszej części khandhaki wchodzącej w skład winaja pitaki mówi o lekach).

w buddyzmie tybetańskim praktyki duchowe uważane są za jedną z terapii medycznych. buddyzm popularny stosuje "świętą medycynę" wynikającą z dziewięciu ścieżek bon. flagi modlitewne są czasami wykorzystywane w bon w rytuałach leczniczych.

żeńskie duchy mamo wywołują epidemie.

ćakra (ćakram) to ośrodek energetyczny w ciele, w którym (w tym ośrodku) krzyżują się kanały energetyczne i gromadzi się prana, rozwijanie ćakr prowadzi do rozwoju wewnętrznego i duchowego wyzwolenia (buddyzm tantryczny).

w buddyzmie wadżrajana jest mowa o ćakrach transpersonalnych. ich ilość zależy od szkoły: trzy, pięć lub sześć. leżą ponad sahasrarą, do wysokości około pół metra ponad głową.

gdy w domu panuje choroba buddyści birmańscy odprawiają ceremonię dziewięciu bogów. ustawienie posążków bóstw podczas tej ceremonii jest opisane w rozdziale dotyczącym astrologii.

czerwona daruma zabezpiecza przed chorobami, biała daruma zapewnia czystość umysłu, zielona daruma utrzymuje umysł w stanie ciągłego poszukiwania. lalki look thep przynoszą swoim właścicielom zdrowie.

pojęciem związanym z chorobą i zdrowiem jest cierpienie (duhkha). cztery szlachetne prawdy i ośmioraka ścieżka prowadzą do ustania cierpienia. cztery szlachetne prawdy są zdefiniowane wokół pojęcia cierpienia.

z medycyną związane jest chińskie pojęcie dantian jako środka ciężkości ludzkiego ciała. znajduje się on dwie szerokości kciuka poniżej pępka i trzy szerokości kciuka w głąb. w medycynie chińskiej występuje jako dolne dantian, środkowe dantian - splot słoneczny, górme dantian (trzecie oko) - między oczami lekko nad brwiami.

mamy też próbę, nazywaną goshika, przyporządkowania kolorów zmysłom i ich organom: czerwony - wzrok, oczy, biały - słuch i uszy, zielony - węch i nos, żółty (złoty) - smak i język, czarny - dotyk i skóra.

medycyna tybetańska koncentruje się na równoważeniu trzech poziomów obecności człowieka: umysłu, emocji i ciała. została w niej wykorzystana koncepcja pięciu elementów: przestrzeni, wiatru, ognia, wody i ziemi i ich zharmonizowania. aby doświadczyć przestrzeni trzeba mieć zharmonizowane pozostałe cztery elementy w postaci trzech humorów: flegmy (składającej się z ziemi i wody), ognia i humoru.

kum nye, tybetański system relaksacyjno-leczniczy został oparty na subtelnych energiach w ciele.

medytacja mildfulness podobno jest oparta a medytacji buddyjskiej, ale to pozory zewnętrzne. stosowana jest dla zdrowia i dobrego samopoczucia, redukcji depresji, stresu, lęku, w terapii uzależnień, dla "zarządzania emocjami", redukcji bólu fizycznego. jest to więc rodzaj autosugestii stosowanej w szkołach, więzieniach, szpitalach, ośrodkach dla weteranów itp.

yamabushi wykorzystywani byli jako uzdrowiciele.

masaż tajski (nuat phaen boran) stanowi połączenie akupresury ważniejszych punktów na ciele człowieka z elementami jogi, rozciągania, refleksologii, masażu po liniach sen (których jest 72 000, najważniejsze skupiska są na pępku i ustach) w pozycjach jogi pasywnej (leżenie przodem, tyłem, bokiem, postawa siedząca, postawa odwrócona). za jego twórcę uważa się shivago komarpaj, osobistego lekarza buddy. używa się olejków aromatycznych z lawendy, palisandra, pranjipani, drzewa sandałowego, różanego, miętowego ylang-ylang, stosuje się masaż stemplami ziołowymi z trawy cytrynowej, kurkumy, eukaliptusa, imbiru lekarskiego, cynamonowca, masaż stóp, głowy, ramion, pleców.

 

 

Waldemar Mierniczek