19. japonia, shinto, aum shinrikyo, ajnowie, korea, czondoizm

19. 9. 6. 1. rytuał, ceremonia

 

miya-mairi polega na złożeniu wizyty w chramie w celu modlitwy, uczczenia bóstw opiekuńczych, uczestnictwa w ceremonii.

hatsumode to pierwsza wizyta w chramie z okazji nowego roku. odmawiane są modlitwy o szczęście i opiekę bogów w następnym roku. kupuje się nowe omamori, tradycyjny ubiór, czyli kimona, np chram neji w harajuku, dzielnicy tokio, odwiedziło w 1998 r 3,45 mln pielgrzymów.

kapłani z rodu nakatomi kierowali rytuałem oczyszczenia (o-harai), który odbywał się 2 x. kapłan prosił kami o oczyszczenie duszy wszystkich ludzi.

oni-yarai to ceremonia w formie przedstawienia odprawiana co roku dla odczynienia złych duchów oni.

jedynym sposobem, aby ukoić gniew goryo, jest wezwanie yamabushi, którzy wykonywali rytuały w celu ukojenia duszy zmarłego.

kannushi, kapłani opiekunowie chramów, udzielają obrzędu odganiania złych duchów od nowo narodzonych dzieci w czasie ich wizyty miya-mairi w chramie.

shaku to wąska, drewniana deseczka, ok 30 cm, trzymana przed sobą w obu rękach przez kapłana kannushi jako ściąga podczas odprawiania obrzędów i ceremonii.

kagura tsutome - rytualny taniec w maskach, jest odprawiany 26 dnia każdego miesiąca jako symboliczne powtórzenie aktu stworzenia świata (tenrikyo).

forma teatru dengaku wyłoniła się z obrzędów związanych z kultem płodności, które z kolei wyłoniły się z tańca ludowego.

elementy kultu takamimusubiego są obecne w ceremoniach dworskich.

podczas hari-kuyo kobiety (czasem mężczyźni) elegancko ubrane wbijają zużyte igły i szpilki w kawałki tofu lub konnyaku (rodzaj tofu z rośliny dziwidło riviera) ustawiane na małym ołtarzyku na dziedzińcu chramu. ceremonia odprawiana jest od 1400 lat przez projektantów, krawców, producentów kimon, studentów mody, gospodynie domowe, corocznie 8 lutego w regionie kanto, a 8 grudnia w regionie kansai.

toso to ceremonialne ostre sake z dodatkiem ziół. w trakcie rytuałów używane jest także kadzidło, sól i wodorosty.

gohei to różdżka złożona ze shidei i heigushi - cienkich pałeczek lub gałązek (drewnianych lub bambusowych), używana w obrzędach shinto, np ceremonii hobei, której zadaniem jest błogosławienie lub uświęcanie miejsc.

używa się dwa rodzaje senjafuda: 1 nari-fuda - drukowane w czerni i bieli do przylepiania w danej świątyni na oznaczenie wizyty, 2 iro-fuda - kolorowe, bogato zdobione, do wymiany między pątnikami. wiele senjafuda znajduje się obecnie w muzeach jako dzieła sztuki mistrzów stylu ukiyo-e (np hiroshige ando, eisen keisai, kuniyoshi utagawa). aby umieścić kartę w świątyni, trzeba przejść określony rytuał i uzyskać zgodę po wniesieniu opłaty kilkuset jenów i otrzymaniu stempla w książeczce pielgrzyma. nie można zakrywać swoją kartą innej. do przyklejania wykorzystuje się specjalny klej. coraz więcej świątyń zakazuje przyklejania senjafuda ze względu na oszustwa i używanie kleju, który niszczy zabytki i drzewa.

shide to papierowe, zygzakowate wstęgi papieru, których zadaniem jest rytualne oczyszczenie miejsca. zawieszone na sznurze shimenawa oznaczają granicę pomiędzy sacrum a profanum. są białe, złote, srebrne, w kilku kolorach. kiedyś były wykonywane z tkanin. podczas uroczystości dohyo-iri mistrzowie sumo (yokozuna) noszą sznury shimanawa z przewieszonymi shide .

shimenawa to święta lina spleciona lewoskrętnie ze słomy ryżowej, jej zadaniem jest wskazanie miejsc obecności kami, zaznaczenie świętych granic, czczonych miejsc, ochrona chramów. liny mają od kilku cm do kilkunastu m. do lin doczepiane są shide. ponieważ złe wibracje zbierają się w sznurze, musi on być co pewien czas wymieniany, co dokonuje się w sposób rytualny z okazji świąt lub ceremonii oczyszczania świątyni.

w korei tańce religijne są wykonywane przede wszystkim podczas obrzędów szamańskich gut. inne obrzędy szamańskie: dongmaeng (obrzędy żniwne), mucheon (taniec do niebios), yeonggo (odgrywane na bębnach w celu przywołania duchów). na obrzędy, święta i ceremonie przygotowywano białe szaty upiększone ozdobami.

niedźwiedź jest zabijany ceremonialnie w czasie obrzędu wysłania duchów (iyomante), ale to nie jest ofiara dla boga, gdyż niedźwiedź jest przebranym duchem boga, który przychodzi do ludzi z darami jedzenia, skóry, tłuszczu i futra. śmierć niedźwiedzia uwalnia jego ducha umożliwiając mu powrót do ziemi boga. kiedy niedźwiedź odpocznie w swojej krainie powróci do ludzi. pod koniec zimy łapano młodego niedźwiedzia, zamykano go w klatce, dobrze odżywiano i traktowano. wczesną jesienią niedźwiedź przyodziany w szaty i klejnoty był oprowadzany po arenie ceremonialnej, gdzie pokazywano mu różne przedmioty (np miecze, kołczany). podczas modłów zabijano go tępymi strzałami, żeby nie uszkodzić skóry. potem, ten kto go upolował przebijał mu strzałą serce. zwierzę duszno belką, obdzierano ze skóry i obcinano głowę, którą nabijano na pal. starszyzna wypijała krew niedźwiedzia lub rozlewano ją nad chorymi, by wrócili do zdrowia. na koniec wystrzeliwano strzały w kierunku krainy bogów, aby wskazać mu kierunek. iyomante zostało zakazane przez rząd japonii. z okazji święta rzeźbiono figurki niedźwiedzi, obecnie robi się to dla turystów (ajnowie).

 

 

Waldemar Mierniczek