5. religia celtów

5. 8. 3. śmierć

 

smiertius - bóg śmierci. donn - bóg śmierci. sucellus - bóg śmierci (dobrze uderzający). balor - jednooki bóg śmierci. oko balora zabijało każdego kto go zobaczył. epona - bogini śmierci. danu - bogini śmierci i zniszczenia. bretoński ankou był uosobieniem śmierci. 

badb, boginii wojny, mogła pokazywać się jako zjawa banshee zwiastująca śmierć w rodzinie. banshee pośredniczy między krainą zaświatów a ludźmi. jej żałosny płacz lub zawodzenie oznacza śmierć w rodzinie. zobaczyć banshee oznacza własną śmierć. banshee były ubrane na biało, nosiły długie włosy, które czesały srebrnym grzebieniem. w irlandii przywiązywały się do jednego domostwa. w szkocji mówiono o nich jako o istotach, które piorą odzież ludzi, którzy wkrótce umrą. pojawienie się kilku takich istot zwiastowało śmierć osoby wybitnej duchowo. 

gdy dullahan wyhamuje rumaka, aby zatrzymać się na popas, w pobliżu umiera człowiek. 

llewa llaw gyffesa nie można było zabić ani w dzień, ani w nocy, ani w budynku, ani na wolnym powietrzu, ani kiedy jechał konno ani wtedy gdy szedł, ani odzianego, ani nagiego, ani przy użyciu jakiejkolwiek broni zrobionej zgodnie z prawem. można go było zabić tylko o zmroku, owiniętego w sieć, z jedną nogą na kotle, a drugą na kozie, przy użyciu broni wykutej w godzinach, w których nie wolno było jej kuć. do jego śmierci doprowadziła blodeuwedd. 

conann miał szklaną wieżę (fortecę zmarłych) na wyspie tor inis. ludzie składali mu daninę w postaci dwóch trzecich dzieci urodzonych w danym roku i dwóch trzecich zebranego mleka i zboża. 1 listopada odbierał daninę w królestwie śmierci (na równinie mag cetne), gdzie życie kończyło się dla ludzi i dla bogów. jego okrutne rządy spowodowały bunt synów nemeda. zdobyto wieżę, zabito boga, ale inny z jego braci rozgromił nemedyjczyków. 

w annwn znajdował się kocioł nieśmiertelności. kocioł odrodzenia dagdy potrafił wskrzeszać umarłych. 

ponieważ celtowie uważali, że dusza mieści się w głowie, przed pogrzebem ucinali zmarłemu głowę i rozrywali czaszkę, aby duch nie mógł wędrować. 

śliniąca się jędza (walia), odpowiedniczka banshee, jest starą, przygarbioną kobietą o zmierzwionych, brudnych włosach, haczykowatym nosie, nieprzyjemnym, odpychającym spojrzeniu i długich rękach zakończonych szponami. jej ręce niekiedy przybierają postać skrzydeł pokrytych łuskami. wydaje przenikliwe, wysokie krzyki zwiastujące śmierć jakiejś osoby. nawiedza głównie stare walijskie, stare rodziny, może być duchem przodka. 

barghest jest bytem niebezpiecznym. kto go zobaczy, wkrótce umiera.

jabłoń symbolizowała nieśmiertelność. 

celtowie praktykowali pochówek symboliczny (kenotafia) ludzi, którzy zginęli na obczyźnie.

 

 

Waldemar Mierniczek