24. religie minojczyków, pelazgów, mykeńczyków, licja, lidia, orfizm, grecja, hellenizm

24. 8. 2. 6. 1. dharma

 

hinduistyczno-buddyjska dharma oczywiście nijak ma się do greckich idei religijnych i filozoficznych. tym niemniej można spróbować wyłuskać niektóre pojęcia religijno-filozoficzne zbliżone lub ocierające się o pojęcie dharmy. 

platon: tego, co najważniejsze, nie da się wyrazić w słowach, nie dlatego, że jest to niewypowiedziane i pozasłowne, lecz dlatego, że ten, któremu brak doświadczenia, i tak nie zrozumie nic ze słownego ujęcia. jaskinia platońska to więzienie duszy, która widzi tylko cienie. dopiero uwalniając się z jaskini może dotrzeć do prawdziwego poznania. cienie są odbiciem prawdziwych idei. ta metafora platońska może prowadzić do hinduistycznej mokszy i buddyjskiej nirwany, czyli do połączenia duszy z bóstwem. 

parmenides: byt może powstać z niebytu, a niebyt nie istnieje, więc byt nie może powstać, a więc byt (świat) jest wieczny i niezmienny. 

w grecji najbardziej zbliżone pojęcie do dharmy to pneuma (stoicy), czyli siła, która ożywia martwą materię, formę (nie sądzę!).

Nic mi nie wiadomo, żeby jakiś uczony zajmował się przepływem idei między starożytną grecją, hinduizmem i buddyzmem, a taki przepływ na pewno miał miejsce.

 

24. 8. 2. 6. 4. ekstaza

 

opiekunem kultów i praktyk ekstatycznych był dionizos, który patronował przeżyciom najwyższej rozkoszy. 

misteria organizowane na cześć dionizosa miały charakter ekstatyczny. 

podczas tańca kultowego, kapłani kybele uzyskiwali stan ekstazy. w tym stanie mogli wygłaszać przepowiednie i wróżby. 

elementy ekstatyczne występują w kultach attisa i izydy

wyrocznia delficka wprawiała się w stan ekstatyczny wdychając opary wydobywające się z ziemi. 

filozofowie greccy objaśniali, że w czasie ekstazy zachodzi ujednolicenie podmiotu poznającego i przedmiotu poznania. jest to warunek konieczny umożliwiający poznanie. celem ekstazy było osiągnięcie takiej jedności, która umożliwiała poznanie. 

ekstaza to droga do powstania jedni (plotyn).


Waldemar Mierniczek

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

8. buddyzm, bon

8. buddyzm, bon

8. buddyzm, bon