5. religia celtów

5.0. problemologia

 

zbierając materiały, pisząc, i czytając notatki dotyczące religii celtyckiej, trzeba mieć inne podejście niż zbierając materiały, pisząc i czytając notaki dotyczące religii słowiańskiej. jest to spowodowane wieloma przyczynami, a niektóre z nich wymienię: 

- niewielu celtów zostało. bretończycy, walijczycy, kornwalijczycy, szkoci, irlandczycy i jeszcze kilka niewielkich narodów, co powoduje, że nie są to narody tak groźne dla rządzących germanów jak słowianie i nie trzeba było stosować wobec nich represji; 

- chrystianizacja przyszła do tych narodów od strony iryjskiej (irlandzkiej), więc była łagodna, w przeciwieństwie do chrystianizacji, która przyszła do polski od strony niemieckiej, proszę zwrócić uwagę, że chrystianizacja, która przyszła na ruś od strony bizancjum była znacznie łagodniejsza od niemieckiej i zachowało się więcej zabytków niż na terenie polski, gdzie germanie niszczyli i palili wszystko co słowiańskie; 

- po celtach niewiele zachowało się świadectw ustnych, za to jest więcej świadectw pisanych, które stanowią część świętych ksiąg filidów iryjskich, albo zostały napisane częściowo na ich podstawie; 

- w źródłach pisanych mamy do czynienia z przemieszaniem faktów mitycznych, religijnych i historycznych, których właściwie nie da się rozdzielić, władcy historyczni lub „historyczni” traktowani są jako bogowie, a bogowie jako królowie i władcy, w związku z tym trudno jest oddzielić bóstwa od półbogów, herosów, bohaterów i osób śmiertelnych; 

- pierwsi osadnicy przybyli do irlandii przed potopem, w jego trakcie, albo po potopie, następni ok 2000 lat pne i mają pochodzenie biblijne, scytyjskie, egipskie i nikt nie robi z tego problemu, jest nawet bardzo dobrze opracowana kategoria na wikipedia dotycząca mitycznych władców irlandii; gdyby w polsce ktoś tak solidnie przejął się mitycznymi przodkami polaków, czy też wielką lechią, zostałby okrzyknięty „turbosłowianinem”, osobą nawiedzoną i durniem wierzącym w bajki; 

- hasła w wikipedii pochodzą z dwóch źródeł: część jest pisana przez polaków, ale znaczna większość jest tłumaczona z haseł angielskich, stąd trzeba wziąć pod uwagę następujące czynniki, które mają wpływ na odczytanie zawartości haseł: 

i) tłumaczenie z angielskiego ma różną jakość, może zawierać najróżniejsze błędy, 

ii) problem różnych nazw bóstw zostaje zwielokrotniony przez problem wielu transkrypcji: polskiej z angielskiego i angielskiej z języków celtyckich, 

iii) niekompletność ujęcia tematu, gdyż część haseł może być dopiero tłumaczonych na polski lub znajdować się w planach do tłumaczenia, 

iv) inna mentalność celtów, anglików i polaków; to co jest w lot zrozumiałe dla walijczyka, może tracić na zrozumiałości w języku angielskim, być niewłaściwie przetłumaczone (mimo dobrej woli) na polski, i niezrozumiałe dla słowianina, 

- źródeł pochodzących z folkloru jest niewiele, może to być spowodowane następującymi przyczynami: 

i) unicestwieniem folkloru celtów przez germanów, francuzów i hiszpanów, 

ii) zaabsorbowaniem folkloru celtyckiego przez germanów, zwracam tu uwagę na prace braci grimm i andersena, część (nie wiadomo jak duża) baśni podanych przez tych pisarzy pochodzi zapewne z folkloru i legend celtyckich i słowiańskich, 

iii) hasła dotyczące folkloru celtyckiego nie zostały jeszcze przetłumaczone w wikipedii na język polski; 

- brak folkloru powoduje, że zaliczyłem do folkloru także cykl arturiański, który zawiera zarówno wątki mityczne, jak i legendarne i folklorystyczne, starałem się je wyłapać. 

reasumując: ta część notatek nie będzie kompletna, ani reprezentatywna, będzie ona jedynie starała się zasygnalizować myśli przewodnie w mitach, legendach i folklorze celtyckim.

 

 

Waldemar Mierniczek