25. religie etrusków, italików, sabinów, wenetów, rzymian i włochów

25. 11. bohaterowie w legendach i przekazach folklorystycznych

 

25. 11. 1. cesarze, królowie, wojownicy, herosi, żołnierze

 

wśród samnitów wybuchła wielka zaraza. przywódca sthennius mettius zwołał zgromadzenie i przekazał informację o swoim śnie, w którym apollo nakazał mu poświęcenie wszystkiego, co urodzi się następnej wiosny, a zaraza przeminie. tak zrobiono. dwadzieścia lat później zaraza wybuchła ponownie, apollo powiedział, że poprzednia ofiara nie została spełniona, gdyż nie zostały zabite dzieci, które wtedy urodziły się, ale jeśli teraz zostaną wygnane zaraza się oddali. młodzieńcy, którzy opuścili ojczyznę, przybyli na sycylię, pomogli w walce osłabionym messańczykom i w podzięce otrzymali obywatelstwo miasta. ich nazwa - mamertyni - pochodzi od marsa, boga wylosowanego z 12 głównych bogów, zwanego po oskijsku mamersem. 

po wygranej wojnie z sabinami za króla tullusa hostiliusza, który panował od 673 do 642 pne, rzym nawiedziła zaraza o którą obwiniano króla i jego niespokojne rządy. aby przebłagać bogów król uczestniczył w tajemnym kulcie jowisza. niestaranność obrzędów rozgniewała boga i król spłonął podczas pożaru własnego domu, który zapalił się od uderzenia pioruna. 

trzej rzymianie z rodu horacjuszy walczylo z trzema wojownikami z rodu kuriacjuszy z alba longa. miasto pokonane miało poddać się miastu zwycięskiemu. zginęło dwóch horacjuszy, a najmłodszy zastosował podstęp. upozorował ucieczkę. rozproszeni ranni kuriacjusze byli dla niego łatwym celem, ponieważ nie był draśnięty. jego siostra horacja zaczęła płakać, gdy zabijał jej narzeczonego kuriacjusza. po walce brat zabił ją ze słowami: "niech tak zginie każda rzymianka, która opłakuje śmierć wroga". 

podczas oblężenia rzymu przez etrusków w 508 pne gajusz mucjusz scewola udał się do obozu wroga, aby skrytobójczo zamordować króla porsennę. przez pomyłkę zabił pisarza królewskiego. schwytany włożył rękę do ognia na dowód , że nie lęka się tortur i śmierci. zdumiony męstem mucjusza porsenna puścił go wolno. 

podczas wojny z etruskami horacjusz kokles chronił w pojedynkę most na tybrze (pons sublicius). miał odpierać ataki wraz ze spuriuszem larcjuszem i tytusem herminiuszem, ale odesłał ich dając czas na zerwanie belek podtrzymujących most. gdy most zawalił się, wezwał boga tiberinusa i wskoczył w zbroi do rzeki, dopłynął do brzegu lub zginął, w zależności od wersji legendy. 

w 362 pne na forum romanum otworzyła się głęboka przepaść. zdaniem kapłanów zwiastowało to wielkie niebezpieczeństwo. sposobem na ocalenie miasta miało być wrzucenie do otchłani to co rzym na najcenniejszego. wrzucanie cennych przedmiotów nie pomagało. marek kurcjusz postanowił poświęcić to co miał najcenniejsze - odwagę i siłę rzymskiego żołnierza. okryty zbroją rzucił się z rumakiem w przepaść, która zamknęła się za nim (legenda wyjaśniająca powstanie sadzawki lacus curtius, tytus liwiusz). 

klaudiusz ii gocki kierując się wskazaniami z ksiąg sybillińskich ofiarował życie bogom w zamian za zwycięstwo pod naissus. 

rzymski żołnierz silvius brabo zabił olbrzyma zamieszkującego antwerpię o imieniu druon antigoon, który nakłaniał ludzi do płaceniu mu pieniędzy przy przejściu przez most na rzece scheldt. gdy ktoś sprzeciwił się, olbrzym odcinał mu rękę. olbrzym mieszkał w zamku het steen w antwerpii. 

synowie remusa, senio i aschio uciekając przed romulusem schronili się w górach, gdzie wznieśli zamek senio (siena). stąd w herbie sieny wilczyca karmiąca remulusa i remusa. 

po pokonaniu geriona herkules zbudował wieżę latarnię morską w mieście a coruna.

Waldemar Mierniczek