5. religia celtów

5. 8. 2. 7. 1. wojna, bóstwa militarne

 

wojna, oprócz zdobywania kobiet, była najważniejszym zajęciem celtyckich bogów/królów. nic w tym dziwnego, ponieważ co i rusz jakieś nowe plemię bogów/olbrzymów najeżdżało na ziemie zajęte przez inne plemię. 

lugh przedstawiany był jako młody mężczyzna z włócznią i procą. włócznia przeznaczenia została wykuta przez kowala z falias dla lugha, aby użył jej w walce z balorem. ten kto ją trzymał wygrywał każdą bitwę. jej mistrzem mądrości był esras. 

dagda miał bezdenny kocioł, zdolny wykarmić armię. miał harfę z dębu, która była używana do wydawania rozkazów podczas bitwy. 

wierzono, że manannan może stworzyć iluzję floty ze strączków grochu aby odstraszyć potencjalnych najeźdźców. camulos był bogiem wojny remów. jego miecz był niezwyciężony. 

teutates był emanacją boga wojny. dian (przemoc) był synem carman, bogini złej magii. maponos był przedstawiany w postaci wojownika. aeron był bogiem wojny lub rzezi (brytowie). 

gwyn ap nudd, bóg wojny, prowadził wojnę z gwythrem ap greidawlem o dziewicę creiddylad, króra poczęła się 1 maja i uosabiała walkę lata z zimą. 

morrigan, boginię wojny i zniszczenia, przedstawiano w zbroi i rynsztunku. nazywano ją badb catha (kruk bitwy), ponieważ zamieniała się we wronę lub kruka i napawała widokiem krwi na polu bitwy. podobnie czyniła badb (kruk) - bogini wojny. pojawiała się na polu bitwy pod postacią kruka lub wilka, wywoływała zamieszanie w szeregach wroga. a może to ta sama bogini? 

badb pełniła kluczową rolę w drugiej bitwie pod magh tuiredh. razem z machą i anann stawowiła trójcę bogiń wojny. macha (postać morrigan), żerowała na głowach swoich wrogów. 

medb była boginią wojny. jej widok oślepiał wrogów. medb używała w bitwie magii. sama władała bronią. biegała szybciej niż najszybszy koń. 

boginią wojny była nemain, jedna z postaci morrigan. jej imię znaczy panika. jej specjalnością było wzniecanie paniki wśród wojowników. brigid była patronką wojowników jako "ogień kuźni". miała przydomek breo saighead - ognista strzała. sirona była boginią siły. boginią wojny była banba. trzy matrony były opiekunkami wojny. 

milezjanie rzucili wyzwanie eriu - bogini suwerenności. walczyła długo i zawzięcie, wygrywając bitwę, ale przegrywając wojnę. 

podczas bitwy fiachy i labrainne przeciwko ernai, klanowi firbolgów, o wygraniu bitwy zdecydowało nagłe pojawienie się jeziora lough erne. 

trzy żurawie ukazujące się wojownikom idącym na bitwę stanowiły zły omen. 

wojownicy irlandzcy służący wysokiemu królowi irlandii fiannie, przechodzili długi proces rekrutacji. kandydat musiał wykopać dół sięgający mu do pasa. wchodził do niego z tarczą i kijem leszczynowym o długości przedramienia. następnie dziewięciu wojowników uzbrojonych w dziewięć oszczepów nacierało na niego z odległości dziesięciu zagonów. jeżeli nie został raniony był przyjmowany na służbę. 

doskonałym wojownikiem był cailte mac ronain. dlatego powierzono mu zadanie zabicia lira. 

w boju praktycznie nie do pokonania był cuchulainn dzięki posiadaniu czarodziejskiej włóczni, która śpiewała w boju żądając krwi wrogów. cuchulainn wpadał w szał bojowy, skóra wywracała mu się na lewą stronę, oczy cofały się w głąb czaszki, włosy jeżyły się, w ich koniuszkach pojawiały się krople krwi. w tym stanie atakował na oślep kogo popadnie. zginął powstrzymując samodzielnie wojska królowej maeve z connachtu podczas wojny o brązowego byka. jego ludzie w tym czasie spali. cuchulainn przywiązał się do drzewa, aby móc ustać. maeve przekonała jego najlepszego przyjaciela, ferdiada, aby zdradził cuchulainna i walczył przeciwko niemu. cuchulainn został zabity włócznią gae bulg. inna z wersja jego śmierci mówi, że zginął po bitwie bo rzucił włócznią w prześmiewcę i nie miał czym się bronić. jeszcze inna wersja mówi, że złamał geis (geasę), która obejmowała obowiązek przyjęcia każdego zaoferowanego posiłku oraz zakaz jedzenia psiego mięsa. wrogowie zmusili go do zjedzenia mięsa z psa składając mu zwykłą propozycję. w ten sposób został osłabiony duchowo przed walką. 

gae bulg, włócznia cuchulainna, podarowana mu przez aife, była nacięta w taki sposób, aby powodować ogromne rany podczas wyrywania z ciała. była zrobiona z kości potwora morskiego zabitego po walce przez inna bestię morską. miała siedem grotów z zadziorami. tą włócznią cuchulainn zabił connlę i ferdiada. 

cuchulainn dał w prezencie aife złoty pierścień, ona dała go synowi, connli, kóry pokonał brata cuchulainna w pojedynku. cuchulainn wyzwał przybysza na pojedynek i zdenerwował się, kiedy conlla uciął mu pukiel włosów. cuchulainn przeszył connlę włócznią i wtedy zobaczył pierścień na jego palcu. zrozpaczony zaniósł syna do domu i wyprawił mu pogrzeb. 

scathach, wojownicza bogini z ludu sidhe, uczyła cuchulainna sztuki walki. 

cuchulainn i conall cernach poprzysięgli sobie jako dzieci, że jeżeli jeden zginie, drugi go pomści. po śmierci cuchulainna wojska conalla ścigały wojska medb i conall ukarał śmiercią wszystkich, którzy byli winni śmierci cuchulainna. potem spustoszył całą irlandii, mszcząc się na sprzymierzeńcach medb. 

laeg, woźnica cuchulainna, zręczny w powożeniu, w czasie ostatniej walki cuchulainna zasłonił go własnym ciałem. 

cet mac magach rywalizował z conallem cernachem o zwycięstwo w konkurencji wychwalania bohaterskich czynów. cet przypomniał wojownikom w jaki sposób pomagał im w walce. wtedy przybył conall i wychwalaniem przewyższył ceta. cet stwierdził, że gdyby był jego brat anluan, to jego czyny przewyższyłyby czyny conalla. na to cenall wyciągnął głowę anluana. 

cathbad miał grupę 27 wojowników, z którymi napadł na fort w którym wychowywano ness, księżniczkę ulsteru. zabił jej 12 opiekunów. ness szukając zemsty stała się wojownikiem prowadzącym swoją grupę, ale gdy poszła się kąpać w basenie (???), cathbad przyszedł do niej i zażądał żeby została jego żoną. nie mając wyboru wyraziła zgodę. 

lugaid vi macconn został zabity przez feircisa włócznią zwaną rincne. 

włócznie i miecze nie raniły coemgena conganchnesa z powodu skóry twardej "jak róg". niam, jego żona, zapytała go w jaki sposób może być zabity. powiedział, że rozpalone do czerwoności krople żelaza muszą przebić się od podeszew i goleni. ojciec niam, celtchair, dokonał tego, a potem odciął coemgenowi głowę. nad nią wzniesiono kamienny kopiec w farney. 

math ap mathonwy musiał opierać stopy na kolanie dziewicy kiedy nie prowadził wojny. w przeciwnym razie chciał ją prowadzić. 

wśród zadań briana było przyniesienie zatrutego oszczepu perskiego władcy.

crimthann ii niadnair prowadził wojny z rzymianami w brytanii. umarł w wyniku upadku z konia. przywiózł cudowne klejnoty: złoty wóz, złotą szachownicę, wyłożoną 100 przeźroczystymi klejnotami, cedach crimhthainn - płaszcz haftowany złotem, miecz wyłożony wężami, tarczę z guzami z jasnego srebra, włócznię zadającą niewyleczalne rany, procę nie chybiającą celu, dwa charty połączone srebrnym łańcuszkiem.

 

 

Waldemar Mierniczek