10. sikhizm

10. 3. pobożność

 

pani księga (święta księga) sikhów jest obecna przy narodzinach (w sensie dosłownym).

sikhowie uprawiają typowo hinduistyczne bhakti. nanak powiedział, że boga można czcić jedynie w sercu, nie zaś przy pomocy liturgii, dlatego w sikhizmie nie ma ścisłej liturgii.

gurudwara to dom modlitwy (brama do guru), brak wizerunków bóstw i świętych, na podwyższeniu (tacht, tron) spoczywa pani księga. wydaje się, że złota świątynia także nie jest świątynią, tylko domem modlitwy, ale nie jest to do końca jasne.

aktywność religijna koncentruje się na czytaniu pani księgi codziennie, osobistym (sidharan path), grupowym w domach modlitwy (gurudwara), uroczystym, nieprzerwanym, publicznym, "od deski do deski", przynajmniej raz w roku w każdej gminie (akhand path). w złotej świątyni księga jest odczytywana bez przerwy dzień i noc przez lektorów zmieniających się co dwie godziny.

osobista praktyka czytania księgi polega często na wykorzystaniu niewielkich książeczek z wybranymi fragmentami księgi, zwanych gutka.

baisakhi to coroczne święto wyłożenia w 1699 księgi przez guru gowinda sikha. święto obchodzone jest w kwietniu.

rytuały stosowane w gurudwarze: indywidualna modlitwa, śpiewanie kirtanów, 48-godzinna recytacja całej księgi, podczas której wiernym rozdaje się parszad (poświęcony pokarm) przygotowany w przyświątynnej kuchni.

granthi to osoba świecka (kobieta lub mężczyzna), która otrzymała zaszczytną funkcję recytacji (path) księgi i prowadzenia ceremonii religijnych. jest to funkcja honorowa, a osoba jest wybierana przez lokalną społeczność.

przy obchodzeniu się ze świętą księgą trzeba wykazać postawę pełną szacunku. księga musi być oprawiona w czyste płótno. nie można jej kłaść na podłodze. przed dotknięciem należy umyć ręce i nakryć głowę.

osoby innych religii są w gurudwarze mile widziani. obowiązuje zdjęcie obuwia i nakrycie głowy, obmycie rąk, zakaz wnoszenia papierosów.

pani księga (święta księga) sikhów udziela ślubów (w sensie dosłownym).

sikhowie zadają pytania, a następnie otwierają świętą księgę na losowo wybranej stronie. w ten sposób rozstrzygają spory religijne i osobiste.

oprócz 5 k (następny rozdział) sikhowie używają khatwangę, kostur o znaczeniu religijnym związany z tantryzmem. na szyi noszą malę utkaną z wełny, ze 108 węzłami.

ram das wymyślił namaszczenie. (to jest niemożliwe, gdyż było stosowane 2000 lat przed powstaniem sikhizmu).

sikhowie namhari otaczają krowy szczególnym szacunkiem.

sikhiści czczą głożynę pospolitą (ber). na przykład na terenie złotej świątyni.

ardżan wprowadził na wyznawców dziesięcinę, która została przeznaczona na rozwój religii.

pani księga (święta księga) sikhów jest obecna przy śmierci (w sensie dosłownym). w sikhizmie znane jest pojęcie zabójstwa honorowego. nanak odrzucił sati, czyli dobrowolne palenie wdów po śmierci męża.

 

 

Waldemar Mierniczek