11. zaratusztrianizm, iran, mazdaizm, mazdakizm, media, mitanni, parsowie, persja, zurwanizm

11. 1. stworzenie świata

 

11. 1. 1. stworzenie świata

 

zgodnie z mitem zurwanistów zurwan czuł się samotny w pustym świecie, więc złożył z siebie trwającą wiecznie ofiarę. podczas trwania ofiary czekał, ale po długim czasie zwątpił, wtedy narodziło mu się dwóch synów: ormuzd (ahura mazda) jako owoc ofiary i aryman jako owoc zwątpienia.

zgodnie z mitem zaratusztrianizmu stworzenie świata wyglądało w następujący sposób (cytat z wikipedii):

"ormuzd jest bogiem, który stworzył świat i wszystko, co w nim dobre. w pierwszym etapie ormuzd poprzez swoje świetliste istoty stworzył wszystko oprócz ognia, co trwało siedem dni, po czym pozostawił to w stanie bezcielesnym i wstrzymał upływ czasu aby odpocząć. była to pierwsza epoka świata. wszystkie twory ormuzda były w tym stanie doskonale statyczne i niezmienne - wszystko doskonałe i na swoim miejscu. następnie ormuzd stworzył ogień i puścił świat w ruch, uruchamiając upływ czasu i nadając wszystkiemu cielesność".

przepiękny mit.

 

11. 1. 2. świat po stworzeniu

 

ormuzd (ahura mazda, pan mądrości) i aryman (angra mainju, zły duch) tworzą splecioną parę, któa toczy ze sobą bezustanną walkę o władzę nad światem.

ormuzd posiada sześć emanacji (amszaspandów, amesza spentów), które są także duchową osnową świata, świetlistymi istotami. wraz z nimi ormuzd tworzy świętą siódemkę, którą można także nazwać imionami, atrybutami, cnotami, do których powinien dążyć wyznawca: 1 spenta mainju (duch święty, podstawowa substancja ormuzda), 2 wohu manah (dobra myśl), 3 asza wahiszta (najlepsza prawość), 4 armaiti (święte oddanie), 5 chszatra wairja (panowanie nad pożądaniem), 6 haurwatat (zdrowie, doskonałość), 7 ameretat (długie życie, nieśmiertelność).

ardibeheszt to emanacja ormuzda, symbol najwyższego ładu świata, pomocnik ormuzda. pomocnikami ardibeheszta byli atar, syn ormuzda, sraosza i bahran.

następny piękny cytat (z wikipedii):

"ormuzd stworzył ogień i puścił świat w ruch, uruchamiając upływ czasu i nadając wszystkiemu cielesność. otworzyło to drogę arymanowi, który natychmiast zaatakował i skaził wszystkie siedem tworów ormuzda. zaatakował ziemię, tworząc pustynię, zasolił wodę w morzach, przebił południową stronę nieba, spowodował więdnięcie roślin, śmierć pierwszego byka oraz pierwszego człowieka, a na koniec "popsuł" nieskalaną czystość ognia, tworząc dym. od tego czasu zaczęła się druga epoka - epoka "zmieszania" - walki dobra ze złem, w której obecnie żyjemy.”

zurwan podzielił czas panowania ormuzda i arymana na okresy po 3.000 lat (zurwanizm).

symbolem axis mundi (aż te wymysły naukowców teoretyków) może być kosmiczna góra haraberezaiti.

 

11. 1. 2. 2. dualizm dobra i zła

 

zaratusztrianizm (także mazdaizm) jest religią, która propaguje dualizm dobra i zła. po pierwsze jest to dualizm boga dobrego i boga złego, którzy toczą między sobą wieczną walkę.

ormuzd (ahura mazda, pan mądrości) i aryman (angra mainju, zły duch) tworzą splecioną parę, która toczy ze sobą bezustanną walkę o władzę nad światem. ormuzd stworzył przez siedem dni świat, w którym wszystko było dobre, niezmienne, nieśmiertelne, następnie odpoczął, a później stworzył ogień i uruchomił świat wprowadzając czas, wprowadził także cielesność. w ten sposób stworzył ścieżkę dla arymana, który wszystko popsuł, zaczęła się "epoka zmieszania" czyli walki dobra ze złem. w czasie końca świata ormuzd odprawi sąd ostateczny i ustanowi królestwo boże na ziemi z ogniem, czasem i czelesnością.

po drugie jest to dualizm złego i dobrego świata, po trzecie światłości i ciemności, co zostanie przejęte i twórczo rozwinięte przez manicheizm i gnostycyzm.

 

 

Waldemar Mierniczek