11. zaratusztrianizm, iran, mazdaizm, mazdakizm, media, mitanni, parsowie, persja, zurwanizm

11. 4. świat podziemny i życie pośmiertne, wędrówka dusz

 

11. 4. 1. światy podziemne i pośmiertne, piekło

 

"dusze ludzi po śmierci tracą do dnia sądu ostatecznego swoją cielesność i wędrują przez „most dzielący” do piekła, czyśćca lub nieba. na moście, u wrót nieba, stoi mitra, który dzierży w swoich rękach szale sprawiedliwości, na których są ważone dobre i złe uczynki, myśli i słowa. gdy dobro przeważa nad złem w życiu danej duszy – trafia ona do nieba, gdzie może spokojnie oczekiwać na dzień sądu ostatecznego, kiedy to z powrotem uzyska cielesność i wróci na ziemię, aby powiększyć grono sprawiedliwych. gdy zło przeważa nad dobrem – dusza jest strącana do piekła, z którego już nigdy nie wyjdzie i będzie pod kontrolą gngra mainju cierpiała nieskończone męki. gdy szale się doskonale równoważą – dusza trafia do krainy umarłych, stając się szarym cieniem, niemogącym czuć radości ani smutku".

zostawiłem ten cytat z wikipedii, gdyż autor pięknie opisał życie pośmiertne zaratusztrian.

aryman jest bogiem ciemności, otchłani, panem ciemności i podziemnego świata (mazdaizm, zaratusztrianizm). sraosza prowadzi dusze zmarłych do zaświatów (jest psychopompem). rasznu pojawi się z mitrą kiedy nadejdzie koniec świata, aby wtrącać rozpustników do piekła.

arta wirafa został zaprowadzony przez anioły o imionach srosz i adur do piekła, gdzie ujrzał straszliwe męki grzeszników.

 

11. 4. 2. raje i krainy rajopodobne

 

arianem waedżo - pierwszy stworzony przez ormuzda dobry kraj. przepływała przez niego rzeka wanuhi daita, obok wznosiła się góra hara berezaiti. lata trwały tam siedem miesięcy, zima pięć miesięcy. zima była bardzo ostra. władcą został dżamszid. w arianem waedżo nie było chorób ani śmierci, ludzie rozmnażali się szybko i zabrakło dla nich miejsca. dżamszid prosił trzykrotnie matkę-ziemię aramaiti o powiększenie się i trzykrotnie ona to uczyniła. ostrzeżony o ostrych zimach, dżamszid zbudował trzypiętrowy war (podziemne schronienie), aby uchronić przed zniszczeniem ludzi, zwierzęta i rośliny (nasiona). po zimie ludzie wyszli na powierzchnię i zapanował dobrobyt. pewnego razu dżamszid zabił krowę, a mięso bluźniąc przeznaczył do zjedzenia. opuściła go królewska chwała (chwarena) i musiał opuścić królestwo. jego następcą został azi dahaka, który zaprowadził rządy tyrańskie, nieszczęśliwe. za czasów jego rządów zapanowała susza.

arianem waedżo umiejscawia się w scytii azjatyckiej, sogdianie, margianie lub na terenach dzisiejszego turkmenistanu i uzbekistanu.

sairima - kraina granicząca z arianem waedżo, położona na zachód od niej, utożsamiana jest z sauromancją i sarmacją, oraz częścią która przypadła salmowi przy podziale przez feriduna władztwa na trzy części.

"dusze ludzi po śmierci tracą do dnia sądu ostatecznego swoją cielesność i wędrują przez "most dzielący" (czinwat) do piekła, czyśćca lub nieba. na moście, u wrót nieba, stoi mitra, który dzierży w swoich rękach szale sprawiedliwości, na których są ważone dobre i złe uczynki, myśli i słowa. gdy dobro przeważa nad złem w życiu danej duszy - trafia ona do nieba, gdzie może spokojnie oczekiwać na dzień sądu ostatecznego, kiedy to z powrotem uzyska cielesność i wróci na ziemię, aby powiększyć grono "sprawiedliwych".”

pod koniec epoki zmieszania "nastanie czas sądu ostatecznego, kiedy to ormuzd zstąpi osobiście na ziemię, oddzieli dobro od zła i ustanowi z powrotem doskonały porządek, jednak z zachowaniem czasu, ognia i cielesności." nastanie wtedy trzecia epoka, epoka królestwa bożego na ziemi.

wohu manah, emanacja ormuzda, prowadzi przed oblicze boga dusze przebywające w raju. z rajem łączone było także inne wcielenie ormuzda, ardibeheszt.

arta wirafa dostał się do nieba wypijając najpierw napój z bielunia i konopi. wędrówkę rozpoczął od mostu czinwat. obejrzał niebo i niebiańskie rozkosze.

 

 

Waldemar Mierniczek