12. gnostycyzm, manicheizm, mitraizm

12. 3. 5. ogień

 

krzyż słoneczny, taki sam jak w mitologii słowiańskiej i celtyckiej, jest symbolem słońca, ognia, mitraizmu i gnostycyzmu.

 

12. 3. 6. powietrze

 

abraxas ma kogucią głowę. kogut zapowiadając brzask i zachód słońca czuwa nad obiegiem czasu, symbolizuje opatrzność (phronesis) (gnostycyzm).

 

 

12. 3. 7. ziemia

 

mitrea urządzano w jaskini lub piwnicy. tauroktonia to scena zabijania byka przez mitrę, który ścigał go, pojmał, zaniósł na plecach do jaskini, gdzie złożył w ofierze w intencji odnowienia świata. w scenie uczestniczy wąż jako alegoria ziemi- rodzicielki nasiąkającej życiodajnym płynem. ziemia i wszelkie życie zroszone krwią i nasieniem byka, przechodzi proces regeneracji (mitraizm).

hymn o perle (wersja syryjska) opowiada jak pneuma walczy ze smokiem mieszkającym w grocie morskiej (gnostycyzm).

ewa znalazła jezusa w jaskini w betlejem (bogomili).

fosarianie (odłam albigensów) odbywali zebrania w fosach i jaskiniach.

 

12. 3. 8. woda

 

mitra to władca wody (mitraizm). bóg jest źródłem wody żywej (aprokryf jana).

sofia otrzymała ciało od wód (ofici).

uroboros, wąż z ogonem w pysku, bez przerwy pożerający samego siebie, był pierwotnie symbolem rzeki opływającej ziemię, bez źródeł i bez ujścia, do której wlewały się wszystkie rzeki i morza świata (gnostycyzm).

hymn o perle (wersja syryjska) wspomina o tym, jak pneuma walczyła ze smokiem mieszkającym w grocie morskiej (gnostycyzm).

wyznawcy manicheizmu stosowali ablucje o znaczeniu liturgicznym.

 

12. 3. 9. czas

 

kosmos przejdzie przez trzy etapy: 1 przeszłość (złoty wiek) - dobro i zło istniały oddzielnie, teraźniejszość - zło i dobro są wymieszane i walczą o dominację w kosmosie, 3 przyszłość - nastąpi oczyszczenie i rozdzielenie wyznawców światła i ciemności (manicheizm).

abraxas ma 365 dni, jest skończonym, cyrkularnie zamkniętym obiegiem czasu, po którym wędruje słońce przez wszystkie znaki zodiaku. jest także jednym eonem czyli rokiem kosmicznym trwającym 365000 lat -równym czasowi trwania kosmosu. boski rok trwa 1000 lat ludzkich (bazylides). abraxas ma kogucią głowę. kogut zapowiadając brzask i zachód słońca czuwa nad obiegiem czasu, symbolizuje opatrzność (phronesis) (gnostycyzm).

podczas sceny zabijania świętego byka (tauroktonia) przez mitrę nosiciele pochodni (dadoforzy) cautes i cautopates trzymają pochodnie skierowane w górę (cautes), i w dół (cautopates), co symbolizuje zrównanie dnia z nocą (równonoc wiosenną - cautes, równonoc jesienną - cautopates). obydwaj mają skrzyżowane nogi co ma być aluzją do punktu przecięcia równika z ekliptyką punktu wiosny i jesieni. sztylet wsadzony w krzyż byka przez mitrę ma wyobrażać konstelację astronomiczną, w której punkt wiosny znajduje się w znaku zodiaku byka (mitraizm). mitra odbierał cześć w niedzielę (dzień słońca) (mitraizm).

uroboros to bóg wiecznego powrotu. symbolizuje cykliczne powtarzanie się jako obieg czasu, wieczność.

aion to grecki bóg czasu, syn persefony, patron misteriów mitraistycznych i gnostyckich, eon, wiek, epoka, wieczność, patron ery w historii ludzkości, bóstwo nieskończenie długiego trwania. aion to także król klucza (mitraizm). podczas misteriów przez całą noc czuwano śpiewając i grając na fletach. gdy kur zapiał, przy świetle pochodni wynoszono z podziemnego sanktuarium drewniany posąg , obnoszono go siedem razy okrążając centralne pomieszczenie świątyni. potem odnoszono go do podziemnej komnaty, "w tej godzinie persefona porodziła aiona". bóg był przedstawiany z głowa lwa, który symbolizuje znak zodiaku, przez które słońce przechodzi w lecie. oplatający go wąż symbolizował zimę lub wilgotną porę roku. klucze aiona prowadzą do wrót przeszłości i przyszłości (mitraizm, gnostycyzm). aion może być postrzegany jako „duchowy ojciec” świętego piotra.

 

 

Waldemar Mierniczek