14. religie indian i eskimosów

14. 8. 2. 4. zdrowie/choroby (cz 2)

tatevali sprawował władzę nad zdrowiem. do niego wznosili modły szamani-medycy. sprawował władzę nad szamanami-medykami bogów (huiczole).

aucca, duch gór, jest wzywany przez czarowników do pomocy w trakcie leczenia (ajmara).

orehu, bogini ziołolecznictwa, przekazała ludziom drzewo ida rodzące tykwy dla uzdrowiciela (?) (arawak).

cipactonal dała kobietom ziarna kukurydzy do sporządzania leków (aztekowie).

kinich ahau itzamna opiekuje się chorymi (lakandowie).

rytuał yuwipi służy uzdrawianiu chorych i poszukiwaniu zaginionych przedmiotów (dakotowie).

podczas tańca słońca medicine man może uzdrawiać ludzi za pomocą wachlarza z piór orła, dotykając nim najpierw obrzędowego słupa centralnego, a potem pacjenta. w ten sposób przekazuje mu moc słupa. następnie kieruje wachlarz ku niebu, żeby bielik mógł zanieść modlitwy w intencji chorego do stwórcy (szoszoni, wrony).

podczas snów i wizji otrzymywano "leki", których zastosowanie gwarantowało dobro społeczności i zainteresowanego (indianie prerii). kri nazywali je "mitewin".

calea zacatechichi (meksyk, kostaryka) była używana przez ludność dla zwiększania ilości snów i wpływania na ich treść.

świadomy sen praktykuje plemię yaqui (meksyk).

podczas seansów z ayahuascą szaman i pacjent doświadczają wizji, w których duchy dyktują im jak ma przebiegać kuracja. innym celem jest wykrywanie klątw i uroków będących przyczynami chorób. seanse odbywają się z reguły w nocy, towarzyszą im starodawne pieśni, okadzanie, muzyka, tańce rytualne (ameryka południowa).

mama (kapłan) po nałożeniu maski, która według wierzeń indian pochodzi sprzed potopu, wchodzi w święty trans podczas którego komunikuje się z bogami i przodkami i może uzdrawiać chorych (kagaba).

roślina smocza krew (sangre de drago) jest wykorzystywana w lecznictwie przez indian.

roślina ilex guayusa zawiera kofeinę, ma znaczenie stymulujące, była używana w celach leczniczych (jivaro, kichua).

pox, mocny napój alkoholowy z trzciny cukrowej, jest używany przez szamanów curandero w obrzędach uzdrawiających (tzeltalowie, tzotzilowie).

ludzie poza ciałem (w trakcie eksterioryzacji) mogą odwiedzać odległe miejsca, mogą nawet oddziaływać na rzeczywistość fizyczną, np na leczenie chorej osoby (inuici).

chac jest władcą liczby sześć - symbolu ludzkich pragnień, rozładowania emocji i wzrostu napięcia (majowie).

bransoletki używane są jako amulety, które mają ustrzec przed złym okiem (mal de ojo) (azabachowie).

lalki tihu wręczane dziewczętom zapewniały im zdrowie (hopi, zuni, pueblo).

estsanatlehi miała zdolność odmładzania się (nawahowie).

 

14. 8. 2. 4. 1. kallawaja

 

kallawaja (grupa etniczna indian) zajmują się zielarstwem, a wiedza medyczna przekazywana jest z pokolenia na pokolenie, stosują muzykę, zaklęcia, czary, amulety, ofiary.

 

 

Waldemar Mierniczek