20. religie chin (bez tybetu, mongolii wewnętrznej, sinciangu, mandżurii), taoizm, konfucjanizm, falun gong


20. 9. 5. 3. tabu, przesądy


na tajwanie stosowano różnorodne tabu w celu okiełznania sił przyrody.

liczne tabu związane z połowem ryb i z żeglugą przestrzegał lud yami.

jedzenie mięsa węża jako zwierzęcia totemicznego było objęte tabu (paiwan).

gra pov pomiędzy osobami z tego samego klanu stanowi tabu (hmong).

karykatury smoków są tabu.

cangjie jest czczony przez starszych uczniów, którzy dotykają stel mu poświęconych mając nadzieję na poprawę pisma.

jeżeli kot myje pyszczek to znak, że będzie padać.

w chinach mamy do czynienia z tetrafobią, strachem przed cyfrą 4, ponieważ słowo cztery przypomina słowo śmierć. czwórka jest unikana podczas świątecznego urlopu, podczas choroby. liczby 14, 24, 74 są uważane za bardziej pechowe niż 4, gdyż 14 brzmi jak chcieć śmierć, 24 jak łatwa śmierć, 74 jak pewna śmierć !

wang chong (27-ok 97-100) ostro krytykował przesądy.


20. 9. 5. 4. ofiary, kozioł ofiarny


ceremonie ofiarne są ważne ponieważ stanowią element kultury, zwłaszcza te poświęcone przodkom (xunzi).

jeżeli składa się ofiary duszy hun, ona opiekuje się żyjącymi i może stać się bogiem.

cesarze składali ofiary shangdi jako personifikacji nieba (tian). ofiary niebu mógł składać tylko cesarz jako syn niebios potrzebujący ich mandatu, aby rządzić. czynił to na świętej górze tai shan. po złożeniu ofiary cesarz składał u podnóża góry pismo z tekstem modlitwy o pomyślność poddanych. w 695 ofiarę złożyła cesarzowa wu zetian wykorzystując fakt, że ziemia reprezentuje pierwiastek żeński yin, czy umocniła swoją władzę (taoizm).

chi you składano ofiary przed wyruszeniem na wojnę lub wracając z niej. ostatnia poświadczona ofiara pochodzi z 72 i została złożona przez generała ma yana.

w czasach suszy składano królowi smoków ofiary z prośbą o deszcz. odprawiano rytuały, aby go przebłagać i spowodować deszcz lub przerwanie deszczu.

składanie ofiar duchom np palenie ofiarnych banknotów lub pozostawianie strawy dla zmarłych dusz odbywa się w domach, przed domami lub przy drogach (tajwan).

wangliangowi składano ofiary, aby go przebłagać, żeby odszedł i nie zsyłał zarazy.

yifan, wielkie święta ku czci przodków obejmowały składanie ofiar (mulam).

przez siedem tygodni po śmierci dusza zmarłego stopniowo rozstaje się ze światem. w tym czasie co siedem dni składa się ofiary i odprawia ceremonie.

w czasie święta zmarłych qingmingjie składa się ofiary duchom przodków, a symboliczne ofiary także nieznanym duchom, błąkającym się w pobliżu i okolicznym bóstwom.

konfucjusz (551-579 pne) był nadzorcą pól książęcych i ludzi doglądających zwierząt ofiarnych.

ofiary ze zwierząt składano bogom ziemi (gelao). rozbudowana forma pogrzebu obejmuje także ofiary ze zwierząt (shui).

brązy rytualne były składane jako ofiary grobowe.

mantou (bułki na parze) składane są w ofierze bogowi cangjie.

krok yu, ceremonialny krok taneczny kapłanów taoistycznych podczas składania ofiar, polega na stawianiu stóp w określonej kolejności po dziewięciu polach kwadratu. wywodzi się z rytuałów szamańskich naśladującyh chód ptaka. według legendy wynalazł go yu, który uśmierzył wody potopu przebrany za niedżwiedzia.

rolę kozłow ofiarnych spełniają lalki, na które podczas japońskiego święta hina-matsuri (święto lalek), obchodzonego 3 marca i wywodzącego się z chińskich praktyk magicznych, przenoszone są wszystkie grzechy cielesne. lalki następnie wyrzucano do rzeki.


20. 9. 5. 5. wróżenie, wyrocznie


zhu to ptak zły omen.

xiwangmu jest patronką wróżek.

dong zhongshu (179-104 pne) wprowadził zwyczaj odczytywania zjawisk przyrody jako pomyślnych lub niepomyślnych dla władcy lub całej dynastii.

skapulimancja to sposób wróżenia ze świeżo wypalonej owczej łopatki. wróżono w oparciu o pęknięcia. w wyjątkowych sytuacjach używano także innych łopatek bydlęcych (osteomancja). w chinach używano do wróżenia skorup żółwia (plastromancja).

bibliomancja polegała w chinach na wróżeniu z księgi yijing.

napisy na kościach wróżebnych (kościach zwierzęcych i skorupach żółwi) miały znaczenie wróżebne i wotywne. od nich wywodzą się napisy na brązach. znaleziono 100.000 fragmentów kości wróżebnych z lat 1240-1041 pne, na których zidentyfikowano 3000 znaków. sposób wróżenia: na tarczy brzusznej żółwia lub łopatce wołu ryto miejsce jej pochodzenia, informację, kto ją dostarczył, imię człowieka, który przygotował materiał do wróżenia, datę i imię wróżbity. tekst główny był „słowem przeznaczenia" - pytaniem do wyroczni w formie twredzenia-zaprzeczenia np "będzie deszcz-nie będzie deszczu", następnie materiał nawiercano i przyżegano. wróżbę odczytywano na podstawie pęknięć.

przepowiednie nie istnieją (xunzi).


Waldemar Mierniczek

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

8. buddyzm, bon

8. buddyzm, bon

8. buddyzm, bon