20. religie chin (bez tybetu, mongolii wewnętrznej, sinciangu, mandżurii), taoizm, konfucjanizm, falun gong

20. 9. 6. pobożność, religijność

pobożność chińczyków była dosyć specyficzna. koncentrowała się na kulcie przodków, z którego wyrastały zasady konfucjańskiej nabożności synowskiej.

z drugiej strony owa nabożność synowska była hasłem, pod które dało się podłączyć szacunek do władzy i cesarza, którego mandat do sprawowania władzy wynikał z nadania niebios.

podczas ceremonii stosowano koutou - gest szacunku dla bóstwa poprzez uklęknięcie i oddanie trzykrotnego pokłonu.

taoizm głosił dążenie do nieśmiertelności poprzez niedziałanie, czyli zgodę na zastany świat i dążenie do osiągnięcia dao, stopienie się w jedno z istotą wszechświata.

yu, legendarny założyciel dynastii xia uchodził za wzór pobożności.

yiguandao nakazywało kultywowanie własnej wiary.

w plemieniu mosuo bracia matki podklanu siri są odpowiedzialni za życie religijne.

20. 9. 6. 1. msza, liturgia, rytuał, ceremonia

główny szaman przewodniczył rytuałom związanym ze złowieniem pierwszej ryby na wiosnę i upolowaniem pierwszej gęsi na zimę (kitanowie).

objęcie władzy było symbolizowane rytuałem nowych narodzin (kitanowie).

liczne rytuały związane z połowem ryb i z żeglugą były praktykowane przez plemię yami.

odprawiano coroczne ceremonie błagalne do bachy, aby chronił pola przed szkodnikami. społeczność opłacała wędrownych muzyków, którzy przy wejściu do wsi lub na głównej ulicy miasta przez pół dnia bili w bębny i odmawiali modły. mieszkańcy mogli otrzymać ochronny amulet, który wieszali nad frontowymi drzwiami domostwa.

kulturalny człowiek powinien znać sześć sztuk, w tym rytuały (zhou li).

księga daozang zawiera w części pierwszej dongzhen teksty rytualne sekty shangqing, w części drugiej dongxuan zamieszczono opis rytuałów.

rytuały taoistyczne są odprawiane przed domowymi ołtarzami lub ludowymi kaplicami (tajwan).

niedogodności spotykające dusze po śmierci mogą być złagodzone przez odpowiednie rytuały.

trzeba przestrzegać rytuału i skrupulatnie wypełniać obrzędy liturgiczne (szkoła lingbao taoizmu). inne szkoły kładą nacisk na samodzielne doświadczenie.

konfucjaniści rozwijali teorię obrzędów (humanitarności, ren).

raz ustalona zgodność postępowania z niebiańskim porządkiem powodowała powielanie zachowań i wzrost znaczenia rytuału (konfucjanizm).

kadzidło było używane zarówno przez taoistów jak i konfucjanistów.

głożyna pospolita od iii w pne była używana w celach rytualnych.

w chinach używano szereg przedmiotów rytualnych, w tym rytualne brązy podczas uczt rytualnych. niektóre z tych brązów wymieniłem w podrozdziale przedmioty kultu. np na stanowiskach archeologicznych kultury dawenkou (4100-2600 pne) znaleziono instrumenty rytualne: kołatki ze skorup żółwia, dzbany do wina w kształcie zwierząt i ptaków, puchary na cienkich nóżkach a na stanowisku yinxu w pobliżu henan, w grobowcu z xiii w fu hao, małżonki króla wu dinga, znaleziono 200 rytualnych naczyń z brązu.

wizerunek taotie miał odstraszać osoby, które zakłócały rytuały.

święte pismo obrazkowe było wykorzystywane podczas rytuałów ludu naxi. plemię shui używało tradycyjne pismo do celów sakralnych.

nabożeństwo jest odprawiane przez kapłana odzianego w szaty ceremonialne i dwóch pomocników. przed ołtarzem z posągami bogów i zdjęciem zhanga tianrana odmawia się modlitwy, składa ofiary i rytualne pokłony, pali kadzidła. poza tym wierni spotykają się na wspólnym studiowaniu świętych pism i przy posiłkach wegetariańskich (yiguandao).

brak rytuałów wśród zwolenników falun gong.

Waldemar Mierniczek