21. religie egiptu, nubii i hyksosów

21. 7. 1. 2. ptaki/jajko

ogdoada usiadła na pagórku i zniosła jajo, z którego wykluło się słońce i to ono stworzyło i zorganizowało świat (hermopolis). według innej wersji stało się to w hermopolis na środku świętego jeziora deser (dwóch noży), pośrodku wyspy płomieni, na której święty ibis składał kosmiczne jajo, a następnie je rozbijał.

według innej wersji kosmiczne jajo zostało złożone przez praptaka, którym był ibis, utożsamiany z thotem, kaczka lub gęś. thot złożył jajo w praoceanie nun.

szu jest przedstawiany jako mężczyzna o rozpostartych skrzydłach.

dusza ba była przedstawiana jako mały ptak z wielką ludzką głową.

w egipcie miał miejsce opad ryb i ptaków z nieba (papirus tulliego).

hapi jest panem ptactwa wodnego.

horus sokół jest czczony pod postacią sokoła lub jako człowiek z głową sokoła zwieńczoną tarczą słoneczną, jest przedstawiany jako sokół z rozpostartymi skrzydłami, a na paletach predynastycznych w scenie polowania na lwy.

nechen to bóg sokół.

montu jest przedstawiany pod postacią sokoła lub jako człowiek z głową sokoła, ozdobioną tarczą słoneczną i dwoma piórami.

anti był przedstawiany jako sokół stojący na łodzi.

sokar miał postać sokoła lub mumii z głową sokoła.

aton jest przedstawiany jako człowiek z głową sokoła.

re-horachte jest pokazywany z głową sokoła.

kebenehsenuf, syn horusa, jest bogiem z głową sokoła.

sokar jest przedstawiany z głową sokoła.

sopdu był przedstawiany jako człowiek z głową sokoła.

chonsu był przedstawiany jako człowiek z głową sokoła lub ibisa.

ra jest przedstawiany z głową sokoła lub jastrzębia.

benu to święty ptak, dusza (ba) ra, dusza ozyrysa, pierwowzór feniksa. benu to także bóstwo solarne, związane z atumem, ra i ozyrysem, czczone w heliopolis, gdzie mieszkał w gałęziach świętej wierzby lub w domu benben. pojawił się na początku wszechświata krążąc nad wodami praoceanu nun, odradzał się co 500 lat jak ozyrys. był przedstawiany jako pliszka żółta, czapla z długimi nogami i dziobem oraz dwoma piórami wystającymi z tylnej części głowy oraz z czerwonym lub złotym upierzeniem, niekiedy z koroną atef na głowie, czasami z głowa ludzką (helioplis).

faraonowie dynastii 0 (3150-3000 pne) nosili imiona zwierząt i zostali zidentyfikowani po hieroglifach na grobach, np sokół, dwa sokoły.

asz jest przedstawiany jako człowiek z głową lwa, szakala, jastrzębia lub węża lub z kilkoma głowami różnych zwierząt. wizerunek asza jest pierwszym w egipcie wizerunkiem boga z głową zwierzęcia.

thot - bóg-księżyc był ibisem, był przedstawiany jako ibis lub bóg z głową ibisa. jako ibis pilnował lewego oka horusa.

ibis czczony był uważany za świętego ptaka, czczony i mumifikowany w egipcie, obecnie jest gatunkiem w egipcie wymarłym. ibis był atrybutem thota. kiedy umierał faraon zabijano kilkadziesiąt ptaków, które balsamowano i wkładano do grobowca. białe pióra ibisa symbolizowały światło słońca, czarna szyja cień księżyca, ciało było sercem, a nogi trójkątem (symbol słońca).

amon był przedstawiany pod postacią gęsi.

atrybutem geba jest gęś białoczelna, reprezentuje go hieroglif gęś.

nechbet to bogini sępica (lub biały sęp) z rozportartymi skrzydłami. w szponach trzyma anch - znak wiecznego życia.

sowa była w egipcie symbolem śmierci i magii.

gwiazdozbiór żurawia nawiązuje nazwą do ptaka-patrona astronomów, strażnika nieba, który lata na dużych wysokościach.

bes i beset nosili korony ze strusich piór. bes był czasami przedstawiany ze skrzydłami.

maat była przedstawiana z piórem strusia na głowie. to pióro prawdy było kładzione na jednej z szal wagi jako przeciwwaga dla serca zmarłego podczas sądu ozyrysa.

sechmet ma niekiedy na głowie koronę ze strusich piór i krowich rogów.

sobek był krokodylem z głową byka lub barana, na głowie nosił koronę z dwóch piór, dysku słonecznego i baranich rogów.

Waldemar Mierniczek