22. religie mezopotamii (akad, amoryci, aramejczycy, asyria, babilonia, chaldea, elam, kasyci, sumer)

22. 8. 2. 7. 9. państwo

 

bala to płacony rotacyjnie przez prowincje sumeryjskie w czasie panowania iii dynastii z ur podatek pod postacią produktów rolnych (zboża), inwentarza (bydło, owce) i surowców (np drewno). dobra były gromadzone w centrach dystrybucji np puzrisz-dagan (bydło i owce) czy dusabara (produkty rolne), stąd były rozprowadzane dla władcy, do głównych świątyń kraju, w celu utrzymania urzędników administracji państwowej (sumer). 

gun mada to podatek z podbitych ziem, gromadzony w centrach razem z podatkiem bala, płacony przez personel wojskowy okupanta (sumer). 

urukagina, władca lagasz w latach 2378-2371 pne, był autorem reform społecznych, zajmował się walką z korupcją i wyzyskiem biedaków przez bogaczy, uwolnił wdowy i sieroty od płacenia podatków, nakazał opłacanie kosztów pogrzebów przez miasto, ustalił ceny minimalne, zniósł podatki małżeńskie, umniejszył uposażenia kapłańskie.

 

22. 8. 3. śmierć, nieśmiertelność

 

ereszkigal była bogini śmierci. gdy ereszkigal wydała wyrok śmierci na duszę, jej imiona były zapisywane na tabliczce przez gesztinanę, wtedy śmierć stawała się faktem (sumer). 

nergal to bóg śmierci (sumer). 

marduk rządził śmiercią (babilonia). 

gula była panią śmierci (babilonia). 

żeński demon lamasztu powodował śmierć niemowląt, matek w podczas porodu i małych dzieci (mezopotamia). 

asag to demon, który napada i zabija ludzi (sumer). 

istnieją złe duchy egzystujące na cmentarzach, złymi duchami mogły zostać topielce, zmarłe dziewice, kobiety zmarłe podczas porodu, zmarli kawalerowie, osoby nie pogrzebane (sumer). 

dla zmarłego wejście do świata podziemnego kur znajduje się w grobie. ci którzy nie uzyskali właściwego pochówku byli w najgorszej sytuacji w kur, ponieważ nie mieli nawet swego gidim (duch zmarłych) (sumer). 

złe duchy utrudniały codzienne życie, były to dusze zmarłych gwałtowną śmiercią oraz na skutek kary za łamanie tabu lub niepogrzebanych zgodnie ze zwyczajem. sprowadzały nieszczęścia na żyjących, aby je unieszkodliwić odprawiano rytuały i zaklęcia (babilonia). 

isztar jest odpowiedzialna za śmierć dumuziego (mezopotamia). 

w jaskinii szanidar znaleziono zwłoki ułożone wśród kwiatów i przysypane kamieniami. zostały pochowane 44-48 tys. lat temu. 

pochówki, szczególnie dzieci, urządzano pod podłogami domostw. groby wyposażano w kamienne paciorki, gliniane i alabastrowe statuetki bogiń i naczynia z alabastru (kultura samarra, ok poł vi tys pne). 

grobowce budowano pod ziemią z kamienia lub cegły. obejmowały jedno lub kilka pomieszczeń. zazwyczaj miały płaski strop lub sklepienie pozorne. do wnętrza prowadziły ukośne rampy lub pionowe szyby (sumer). 

w asyrii nie rozwinęło się budownictwo sepulkralne gdyż nie przywiązywano wagi do losów człowieka po śmierci. 

w babilonie podczas dorocznych obrzędów wybierano fikcyjnego władcę, który otrzymywał wszystkie przywileje, po pięciu dniach obnażano go, bito i zabijano (brzmi jak żydowska propaganda). 

anu był właścicielem chleba śmierci oraz chleba i wody życia wiecznego, nieśmiertelności (babilonia). 

ziusudra po potopie uzyskał życie wieczne (sumer). 

atra-hasis po uratowaniu się z potopu został obdarowany przez bogów nieśmiertelnością i miejscem wśród bogów (akad). 

w nagrodę za uratowanie życia ludzi i zwierząt z potopu bogowie obdarowali utnapisztima i jego żonę nieśmiertelnością (akad). 

gilgamesz udał się do utnapisztima w celu poznania tajemnicy nieśmiertelności. utnapisztim opowiedział mu historię swego ocalenia z potopu i sposób w jaki zyskał żywot wieczny. potem poddał gilgamesza próbie bezsenności, której ten nie sprostał, a więc nie mógł uzyskać życia wiecznego (akad). 

wiele przestępstw było zagrożonych karą śmiercią (kodeks hammurabiego).

Waldemar Mierniczek