22. religie mezopotamii (akad, amoryci, aramejczycy, asyria, babilonia, chaldea, elam, kasyci, sumer)

22. 9. 4. miejsca uprawianiu kultu, przedmioty kultu

 

22. 9. 4. 1. natura, przyroda jako miejsce uprawiania kultu

 

z uprawianiem kultu w przyrodzie jest tak jak z mezopotamskimi szamanami, niby lasy, gaje i drzewa stanowiły miejsca odprawiania kultu, ale brak jest konkretnych przykładów. wręcz przeciwnie, potwór huwawa bronił lasu cedrowego, żeby mu cedrów nie pokradli, las cedrowy stanowił prywatną własność bogów, a ludziom od nich wara. 

w bahrajnie rośnie drzewo życia (prosopis cineraria) na szczycie piaskowego wzgórza, wys 9,75 m, śred korony 25-27 m, ma 400 lat i jest związane z mitami o enkim, bogu słodkiej wody (sumer). korzenie drzewa sięgają 50 m w głąb, obok prowadzone są wykopaliska, znaleziono przedmioty z epoki dilmun.

 

22. 9. 4. 2. świątynie, kapliczki, cmentarze, miejsca publiczne, domy

 

kult uprawiany był przede wszystkim w obszarze okołoświątynnym i w samej świątyni. mowa jest także o kaplicach dla bogów. podczas pochodów i procesji w czasie świąt i wtedy, kiedy posągi bogów odwiedzały się nawzajem, kult przenosił się do miejsc publicznych, ale nie działo się to często. 

pierwsze świątynie pochodzą z  czasów ubajd, mniejszym bóstwom stawiano ołtarze w świątyniach głównych bogów (sumer). 

świątynie stawiano pod gołym niebem i na zigguratach - schodkowych wieżach świątynnych podobnych do piramid schodkowych, o wys do 50 m. na szczycie zigguratu była jedna lub kilka świątyń pokrytych błękitną glazurą. w głównym miejsu w świątyni stał posąg boga wyrzeźbiony w drewnie i ozdobiony metalem i drogimi kamieniami (mezopotamia). 

świątynia staje się centralnym miejscem miasta w okresie uruk ok 4300-3100 pne. 

za czasów iii dynastii z ur upowszechniło się tzw "szerokie sanktuarium". na wspólnej osi umieszczano kila pomieszczeń. 

więcej o świątyniach w podrozdziale poświęconym architekturze. 

w świątyniach babilońskich bóstwo mieszka tylko w górnej świątyni. w świątyniach asyryjskich bóstwo mieszka także w dolnej świątyni zigguratu. 

kapliczki spełniały różnorodne funkcje: 

- stawiano je na szczycie zigguratów (babilonia),

- w świątyniach obok ołtarza dla głównego boga znajdowały się kapliczki dla pomniejszych bogów (babilonia), 

- stawiano je mniejszym bogom (sumer), 

- istniały kapliczki prywatne (mezopotamia). 

z tych informacji wynika także, że być może istniały jakieś domowe kapliczki, ale pełniły one rolę poślednią. 

kultu na cmentarzach nie uprawiano, gdyż do życia pozagrobowego nie przywiązywano większej wagi.

Waldemar Mierniczek