22. religie mezopotamii (akad, amoryci, aramejczycy, asyria, babilonia, chaldea, elam, kasyci, sumer)

22. 9. 5. 8. przedmioty magiczne

 

powszechnie stosowano amulety (babilonia). wytwarzano talizmany (sumer). 

podobizny z głową huwawy pełniły rolę talizmanów (sumer). 

amulety chroniły przed demonami. na nich były wypisane zaklęcia i wyrzeźbiony demon, przed którym strzegł amulet (mezopotamia). 

inne przedmioty magiczne zostały wymienione i opisane w podrozdziale dotyczącym przedmiotom kultu.

 

22. 9. 6. pobożność, religijność

 

22. 9. 6. 1. msza, liturgia, rytuał, ceremonia, misterium

 

ea stworzył mistrza obrzędów ku czci bogów (sumer). 

złe duchy utrudniały codzienne życie. były to dusze zmarłych gwałtowną śmiercią oraz na skutek kary za łamanie tabu lub osób niepogrzebanych zgodnie ze zwyczajem. sprowadzały nieszczęścia na żyjących. aby je unieszkodliwić odprawiano rytuały i zaklęcia (babilonia). 

rytuał wypędzania niespokojnych duchów zmarłych odbywał się o zachodzie słońca przy wykopanym dole, do którego wkładano chleb i przez róg woła wlewano wodę z mąką. po rozpaleniu kadzidła i pochodni wzywano utu. w przypadku choroby sprowadzonej przez ducha, leczono ją poprzez uszkodzenie figurki ducha wykonanej z rytualnie czystego kawałka ziemi. na lewym biodrze figurki ryto imię chorego. potem składano utu ofiarę i proszono go o uwolnienie z choroby. okaleczony posążek grzebano o zachodzie słońca (babilonia). 

rytuałami zajmowali się kapłani, każdy miał wyznaczone zadanie, a to ( w babilonii): 

- szesz-gallu - kapłan, który zarządzał odprawianiem rytuałów, 

- mariummani - kapłan odpowiedzialny za przygotowanie wizerunków na czas rytuałów, 

- nasz-patri (noszący miecz) - kapłan odpowiedzialny podczas niektórych rytuałów za dekapitację wizerunków, 

- pasziszu - kapłan, który udzielał namaszczenia (???), 

- kapłan egzorcysta aszipu, który zajmował się wywoływaniem i wypędzaniem duchów i demonów przy pomocy zaklęć i rytuałów. 

palenie kadzidła było część rytuału religijnego (babilonia). 

językiem liturgicznym był język sumeryjski, który zachował znaczenie liturgiczne po upadku sumeru. 

zachowało się wiele rytuałów związanych z obroną przed lamasztu. są powiązane z zaklęciami. seria kanoniczna zaklęć i rytuałów ma ponad 550 linijek tekstu zapisanych na trzech tabliczkach. trzecia tabliczka zawiera opis rytuałów, np rytuału ochronnego uniemożliwiającego dostanie się lamasztu i innych demonów do domu. rytuały obejmowały lepienie posążków duchów dobrotliwych, które zakopywano pod progiem lub umieszczano przy drzwiach (mezopotamia). 

w rytuałach związanych z siedmioma bogami opiekuńczymi sebitti każdy bóg jako figurka miał swoje wyznaczone miejsce (elam, mezopotamia). 

bit rimki to rytuał oczyszczenia (asyria). 

opis koronacji króla: króla wnoszono w przenośnym tronie do świątyni, na czele procesji szedł kapłan, który uderzał w bębenek i wykrzykiwał "aszur jest królem, aszur jest królem!". w świątyni król całował ziemię, palił kadzidło, udawał się pod posąg aszura, klękał i składał pokłon dotykając czołem ziemi. składał dary: złotą misę z cennym olejem, minę srebra, haftowaną szatę. kapłan przynosił regalia i wypowiadał formułę koronacyjną (asyria). 

formuła koronacyjna królów asyrii wypowiadana przez kapłana: „diadem na twej głowie - niechaj aszur i ninlil, pan i pani twego diademu, przekażą go tobie na sto lat! niechaj twoja stopa postawiona w e-kur, i twoje wyciągnięte ku aszurowi ręce, będą spokojne! w służbie aszura, twego boga, niechaj twoja posługa kapłańska i posługa kapłańska twych synów przebiegają spokojnie. swym prostym berłem uczyń swój kraj rozległym. niechaj aszur przyzna ci rozkazujący głos, posłuszeństwo, zgodę, sprawiedliwość i pokój”.

 

22. 9. 6. 1. 1. misterium

 

podczas święta zagmu obchodzono misteria zaślubin isztar z królem (iii dynastia z ur i okres isin-larsa) (na odpowiedzialność autora hasła wikipedii, który nie pomylił tajnego misterium religijnego z przedstawieniem przeznaczonym dla widzów).

Waldemar Mierniczek