24. religie minojczyków, pelazgów, mykeńczyków, licja, lidia, orfizm, grecja, hellenizm

24. 7. 1. 3. 2. byk, baran, kozioł (cz 1)

 

byk był symbolem apollina, aresa, artemidy, hermesa, posejdona. 

hyllos poniósł śmierć walcząc o stado byków. 

potamoi byli przedstawiani jako byki z głowa mężczyzny lub mężczyźni z głową byka i ciałem węża podobni do ryby od pasa w dół. 

zwierzęciem poświęconym posejdonowi jest byk. 

hermes podarował apollinowi lirę z jelit cielęcych i skorupy żółwia. 

kiedy tytani wywabili małego zagreusa z kołyski i rzucili się nań, aby go zabić, zagreus zmieniał postać, wcielając się między innymi w byka (grecja, orfizm). 

podczas tyfonomachii hefajstos zamienił się ze strachu w byka. 

zeus pod postacią białego byka kreteńskiego ze złotymi rogami porwał europę z tyru na kretę w celach miłosnych. 

byk kreteński spłodził z pazyfae minotaura (minojczycy). 

byk kreteński miał zostać złożony w ofierze posejdonowi przez minosa, ale ten ulegając urodzie byka zamienił go na inne zwierzę. w zemście posejdon zesłał na byka szaleństwo. byk pustoszył kretę, tratował pola i sady buchając ogniem z nozdrzy i paląc wszystko co napotkał po drodze (grecja). 

siódma praca heraklesa polegała na pojmaniu byka kreteńskiego i dostarczeniu go do myken. był to byk, który porwał europę lub byk podarowany minosowi przez posejdona. herakles poprosił minosa o pomoc w łowach, ale ten odmówił. po długiej walce herakles ujarzmił zwierzę i na jego grzbiecie popłynął do myken. eurysteusz wypuścił go na wolność. byk grasował w okolicach sparty i maratonu, dopóki nie zabił go tezeusz (grecja). 

tezeusz spotkał w atenach swego ojca egeusza, który go nie rozpoznał, a za namową żony medei, która domyśliła się prawdy, wysłał tezeusza do walki z ogromnym bykiem pustoszącym pola maratonu, ojcem minotaura. po pokonaniu byka i wypędzeniu medei tezeusz walczył z pretendentami do tronu aten. 

androgeos, syn minosa i pazyfae, brał udział w polowaniu na byka maratońskiego, ale polowanie nie udało się i został rozszarpany na strzępy (minojczycy). 

apis był świętym bykiem czczonym w atenach kojarzonym ze światem podziemnym, minerałami i klejnotami (hellenizm). 

acheloos umiał przybierać postaci byka. podczas walki z heraklesem acheloos zamienił sie w byka i zaatakował. herakles odskoczył w bok, chwycił byka za rogi i powalił na ziemię. oderwał jeden róg, acheloos poddał się, odstąpił heraklesowi prawo poślubienia dejaniry za oddanie utraconego rogu, w zamian ofiarował mu róg kozy amaltei dostarczający kwiatów i owoców. 

autolykos, dziadek odyseusza, wybrał dla niego imię "gniewny". gdy odyseusz dorósł przybył do dziadka. podczas polowania został zraniony w nogę przez byka. blizna po tym zdarzeniu pozostała mu do końca życia. 

po dopłynięciu do kolchidy argonauci dostali się do króla ajetesa, który postawił warunki: jazon ma zaprząc do pługa dwa byki ziejące ogniem i trującymi oparami i z ich pomocą zaorać pole aresa, zasiać na nim smocze zęby i pokonać rycerzy, którzy narodzą się z tych zębów. pomogła mu medea, córka ajetesa, ktora dała mu balsam, dzięki któremu byki nie mogły go zranić, a oddychanie w ich otoczeniu nie odurzało go. 

amfion i zetos przywiązali dirke do wściekłego byka, który doprowadził ją do śmierci i w ten sposób pomścili krzywdę swojej matki antiopy. 

tmolos, bóg góry tmoloe, polując na górze karmanonion zakochał się w łowczyni arrippe, dziewiczej służce artemidy. dziewczyna uciekła do świątyni artemidy, a on zgwałcił ją na łożu bogini. arrippe powiesiła się na beczce, a przed śmiercią wezwała boginię, aby spuściła z uwięzi oszalałego byka, który podrzucił tmolosa, który upadł na pale i ostre kamienie i umarł w mękach. 

adonis został zabity przez apollina pod postacią byka. 

orion był przedstawiany jako półklęcząca postać męska z maczugą z brązu w prawej ręce i tarczą z lwiej skóry w lewej ręce, z błyszczącym mieczykiem u pasa, naprzeciw szarżującego byka. 

men jest przedstawiany w rydwanie zaprzężonym w byki lub jako jeździec na baranie. 

ajzon popełnił śmierć samobójczą wypijając byczą krew. 

podczas dionizji składano dionizosowi thysia, najczęściej w postaci byka. 

pitagoras widział jak byk je bób na pastwisku. podszedł do pasterza i poradził mu by powstrzymał byka od jedzenia bobu. gdy pasterz zadrwił z niego, zbliżył się do zwierzęcia i poszeptał mu do ucha. byk zostawił bób i w przyszłości go nie tykał.

Waldemar Mierniczek