25. religie etrusków, italików, sabinów, wenetów, rzymian i włochów

25. 8. 2. 7. 1. wojna, bóstwa militarne, pokój (cz 2)

wojna

 

prawo pomerium rozgraniczało władzę wojskową, do miasta nie można było wchodzić z bronią z wyjątkiem triumfów. 

1 marzec stanowił początek sezonu operacji wojskowych. saliowie, opiekunowie tarcz boga marsa, przez cały miesiąc tańcem i śpiewem czcili boga wojny, czyszczono broń, odbywały się wyścigi rydwanów. 

w idy marcowe (15 marca), święto poświęcone marsowi, odbywał się przegląd wojsk. 

23 marca podczas tubilustrium, święt ku czci marsa, czyszczono trąby wojenne, co miało przynieść zwycięstwo w bitwach. 

tarcza ancile spadła z nieba podczas zarazy, która wybuchła za czasów numy pompiliusza. rzymianie wierzyli, że od dalszego istnienia ancile zależy trwanie imperium rzymskiego. aby uniemożliwić kradzież tarczy numa pompiliusz za radą wieszczki egerii kazał wykonać 11 kopii tarczy, które przechowywano w świątyni marsa pod opieką saliów, którzy co roku nieśli je w procesji ku czci marsa i wykonywali kultowy taniec wojenny. 

saliowie święcili rozpoczęcie wojny tańcem. 

brama janusa była zamykana w czasie pokoju i otwierana w czasie wojny, aby przechodząc przez nią wojska otrzymały błogosławieństwo. 

w czasie wojny rzymianie modlili się do bóstw nieprzyjaciela, aby opuściły oblegane miasto i przeniosły się do rzymu. 

pojawienie się przed bitwą wilka, zwierzęcia poświęconego marsowi, zwiastowało pomyślny przebieg walki (pliniusz starszy). 

obrzęd oczyszczający armii wyruszających na bitwę, czyli lustracja, odbywał się na brzegu morza. ofiara była w połowie wrzucana do morza, a w połowie spalana na ołtarzu. wojska stały pomiędzy obiema połówkami zwierzęcia. 

personifikacja dyscypliny disciplina była popularna wśród żołnierzy, zwłaszcza strzegących granic. trzy zasady dyscypliny: frugalitas (gospodarność), severitas (surowe wymagania), fides (wierność). żołnierz oszczędzał pieniądze, czas i siły, był skoncentrowany i zdecydowany, wierny swej jednostce, armii, oficerom, ludowi rzymskiemu. upadek tych cech następował od ok 100 do 300. 

rzymianie uważali, że cebula zwyczajna poprawia sprawność fizyczną, dlatego gladiatorzy przed walką nacierali mięśnie cebulą i oliwą. 

crimen laesae maiestatis (zbrodnia obrazy majestatu) obejmowała wojskowe nieposłuszeństwo wobec władzy. obowiązywało postępowanie extra ordinem, czyli bez przewodu dowodowego, formalnego oskarżenia, także na podstawie denuncjacji, także niewolnika.

Waldemar Mierniczek