wm religia

4. 1. 2. kultury archeologiczne   tu jedynie konspekt (notatki) dotyczące kultur archeologicznych na terenie od renu do Dniepru oraz na innych terenach, o ile wykazują możliwy związek ze słowiańszczyną.   Waldemar Mierniczek

czas na krótką przerwę w opisywaniu religii i na poznawanie innych dyscyplin nauki związanych z tematem. bez znajomości podstaw tych dziedzin nie jest możliwe zrozumienie ludzi żyjących w tamtych czasach.   4. 1. kultury archeologiczne   4. 1. 1. periodyzacja   czwartorzęd -  2,58 mln lat temu do dzisiaj plejstocen -  od 2,58 mln do 11,7 tys lat temu holocen -  od 11,7 tys lat temu do dzisiaj epoka kamienia -  ok 2 mln - 3400/2000 pne paleolit -  ok 2 mln - 11000 pne, na ziemiach polskich 500 tys lat temu (trzebnica), obozowisko łowców reniferów, narzędzia z otoczaków, kości upolowanych zwierząt (łoś, jeleń, dzik, nosorożec, szczupak), 350 tys lat temu - rusek na dolnym śląsku i w okolicach strzegomia (narzędzia), 200-100 tys lat temu zwoleń k radomia (szczątki koni) mezolit -  ok 10000 - 5000 pne neolit -  ok 9000 - ok 3400/2000 pne eneolit/chalkolit/epoka miedzi -  ok 6000 - ok 3400/2000 pne epoka brązu -  ok 3400 - ok 1200/750 pne epoka żelaza -  ok 1200 pne do staroż

3. 4. tropy wyznaczone po studiowaniu religii sarmatów, scytów, saków, ariów i indoariów.   41. morze bałtyckie – morze scytyjskie – ostsee.   59. trop ilirowie-wenetowie-etruskowie-italokowie-rzym spotyka się z tropem dakowie-trakowie-orficy-grecy – trop słowianie-sarmaci-scytowie-królestwo bisporańskie-grecja – królestwo bosporańskie jako przykład różnorodnych plemion przyjmujących dobrowolnie hellenizm – królestwo bosporańskie, drugi po wielkiej lechii przykład tolerancji religijnej – syrakowie, najbardziej zhellenizowane plemię sarmatów – w królestwie bosporańskim noszono stroje scyto-sarmackie: spodnie, miękkie skórzane buty, długie wełniane płaszcze – władcy z dynastii asandrydów nosili często imię sauromates – dynastia asandrydów panowała od 8 pne do ok 370 ne.   61. baskowie: najważniejsza bogini, matriarchat – słowianie: najważniejszy bóg, patriarchat – wspólne oddziaływanie na grecję, rzym, chrześcijaństwo.   70. sarmaci pochodzili ze związków amazonek ze scyt

3. 3. kurhany   przedmiotem kultury materialnej sarmatów, scytów i saków są kurhany , czyli miejsca pochówku zaopatrzone w przedmioty, które miały służyć pochowanym przedstawicielom bogatej arystokracji w życiu pośmiertnym. oto niektóre z nich:   - sarmacki kurhan chochłacz k nowoczerkaska, w którym została pochowana kobieta: wódz lub żona wodza. kurhan został wyposażony min w złote przedmioty, turkusy, ametysty, korale, bransolety, diadem, flakonik do perfum, srebrne i brązowe naczynia, złote blaszki, terakotową figurkę,   - królewski lub książęcy kurhan sarmacki w olenesti k bender ,   - dwa królewskie kurhany scytyjskie k arżan na tuwie, w których przeważa sztuka animistyczna,   - scytyjskie kurhany nad dolnym dnieprem : nikopol, zaporoże, towsta mohyła, czortomłyk, grodzisko kamjanśke (stolica od v do iii w pne), sołocha, hajmanowa mohyła, kurhan melitopolski, kurhan aleksandropolski, wełyka cymbałka, kozieł, ohuz,   - zespół kurhanów scytyjskich k kelermes

ścieżka sarmatów, scytów, saków, ariów i indoariów prowadzi od słowian wprost do wed i hinduizmu , a w dalszej kolejności do awesty i zaratusztrianizmu .   historycznie rzecz biorąc migracje prasłowian musiały się odbywać przez 10.700 lat kilkakrotnie w obu kierunkach: od pierwszych siedzib między renem i dnieprem do indii, iranu i z powrotem, za pośrednictwem syberii lub bliskiego wschodu. i to tyle wstępu.   wśród plemion sarmackich wyróżniamy roksolanów , jazygów , alanów , syraków , aorsów , jasów , osetyjczyków , symatajów i sarmatów królewskich . osetyjczycy, potomkowie alanów, szczycą się „ eposem o nartach ” – pieśnią o herosach (olbrzymach). uczeni znawcy znaleźli w nim ślady scytyjskie, osetyjskie, alańskie, sarmackie oraz czerkieskie, abchaskie, abazyńskie, karaczajskie, bałkarskie, czeczeńskie i inguskie. daj boże zdrowie.   3. 1. bóstwa   zachowało się niewiele informacji o bóstwach.   nartowie byli rasą olbrzymów ( sosruko (trickster), ylepsz , s

2. 12. tropy wyznaczone po studiowaniu religii słowian   1. obiata – obiad – oblaty – opłatek –andruty – wafle – prosfora – hostia.   2. tryzna – igry – igrzyska – olimpiada.   4. dziadek – diadia – djaus (wedy) – dzeus. 21. dzidzileya – dzidzia – dziewica i matrona – niepokalane poczęcie. 27. diva – dievs – deus – divus – djaus – diabeł – samodiwa – dziwka – dziewka = dźiwa (w hinduizmie: dusza indywidualna). 28. samodiva – flet – czarodziejski flet wyprowadzający duchy z miasta – bogowie greccy grający na flecie.   7. słońce – słowianie – słowo – słowo boże (niemi – niemcy). 11. światło – światło słoneczne – światło księżyca – światło ogniska – ognisko domowe – ogień – błyskawica – grom – burza. 12. swastyka – swaróg – swarożyc – swarga – swarloka – swadźba – radogost – ra. 40. żywioły – arche-prazasada - tales z miletu-woda (624-625 – 545-547 pne) - anaksymander – apeiron (bezkres nieskończony i nieokreślony, a z niego wszystko na zasadzie przeciwieństw,

2. 11. 3. bohaterowie związani z wodą   to są wyjątkowo piękne i pouczające legendy.   jurata mieszkała na dnie bałtyku w bursztynowym zamku. pewnego dnia postanowiła ukarać rybaka kaltytisa , bo wyławiał za dużo ryb. zobaczywszy go zakochała się. kiedy perkun dowiedział się o tym, zniszczył bursztynowy zamek, a juratę przywiązał do skały na dnie morza. bursztyn pochodzi z tego zamku lub z łez juraty (liwini).   rybi król zamieszkiwał śniardwy. pruska królewna gustebalda wiła wianki i rzucała je do falującej wody. uratowała przed szczupakiem rybkę, która była córką rybiego króla. w zamian król obiecał spełnić jej życzenia. królewna zapragnęła posiadać dar rozumienia mowy zwierząt, roślin i wiatru. król spełnił jej życzenie pod takim zastrzeżeniem, że jeżeli zdradzi skąd ma dar, zamieni się w kamień. gustebalda usłyszała od ptaków i drzew, że nadciąga nawała z zachodu i prusowie mogą uratować się jedynie przez sojusz ze słowianami. nieufni prusowie nie chcieli wierzyć, g

2. 11. bohaterowie, antybohaterowie, olbrzymy w legendach i podaniach folklorystycznych   w tym rozdziale legendy i przekazy folklorystyczne dotyczące bohaterów.   2. 11. 1. królowie, książęta, rycerze   kilka osób z tej sfery znajdzie się w legendach i przekazach folklorystycznych:   - krak - zabił smoka lub jego synowie zabili smoka, a córka wanda popełniła samobójstwo bo nie chciała niemca,   - waleska , założycielka kłodzka, urodziwa, wysoka posiadaczka długich złotych włosów zaplecionych w warkocz, z którego czerpała siłę i tężyznę fizyczną (łamała podkowy) zastrzeliła smoka z łuku z kilku kilometrów. zazdrośni czesi porwali ją, pozbawili warkocza i zamurowali żywcem w kościele (!!!),   - walgierz wdały , pan na tyńcu, zakochał się w córce króla franków helgundzie . śpiewał jej pieśni pod oknem przez trzy dni, aż wzgardziła królewiczem alemańskim. z zemsty królewicz alemański urządził zasadzkę w swoim kraju, kiedy kochankowie przeprawiali się przez re

2. 10. 4. taniec   wiele bóstw było związanych z tańcem. podczas tańców obrzędowych ubierano się w skóry wilków , co miało obdarzyć tańczących siłą wilka.   rusałki mogły zabić przez opętańczy taniec. nocnice tańczyły w szale. wiły były w stanie zatańcować mężczyzn na śmierć. miawki tańczyły w trawie. samodiwy tańczyły horę .   tańce uprawiano podczas topienia lub palenia marzanny , w noc kupały wokół ogniska. tańczono i śpiewano podczas święta peperudy . tańce towarzyszyły świętom: stado i rusałczy tydzień .   dla wybłagania deszczu organizowano rytuały taneczne przed jaskiniami mari . ekhi wchodziła tańcząc (baskowie).   w trakcie święta gromnicy taniec był zakazany. ci, którzy odważyli się tańczyć, umierali w ciągu roku.   podczas jarego święta organizowano w lesie igrzyska połączone ze śpiewem i tańcem. podczas święta maslenicy zabawy i tańce trwały przez cały tydzień.   tańce towarzyszyły zwyczajom i obrzędom folklorystycznym. np draby noworoczn

2. 10. 3. muzyka, instrumenty muzyczne   niektóre bóstwa były na stałe związane z muzyką i śpiewem.   samodiwy kochały muzykę, zwłaszcza melodię fletu .   przy topieniu lub paleniu marzanny trzaskano z batów, terkotano i klekotano grzechotkami, śpiewano i grano na instrumentach. w czasie święta peperudy odbywały się tańce i śpiewy.   hymny na cześć pergrubriusa śpiewano 22 marca (bałtowie).   jak wiemy z kalevali kantele vainamoinena zginęła w morzu razem z sampo , vainamoinen śpiewał na ślubie louhi i ilmarinena .   kantele to cytra o płaskim korpusie z drewna brzozowego lub topolowego, sporządził ją vainamoinen z kości renifera. na szczękach szczupaka umocował struny z ogona konia należącego do demona hiisi .   święta, zwyczaje i obrzędy związane z folklorem wymagały muzyki w mniejszym lub większym stopniu.   wiosnę witano pieśniami. podczas jarego święta urządzano w lesie igrzyska połączone ze śpiewem i tańcem.   roduś chodził z muzyką, śpiew

2. 10. 2. 2. lato, jesień (od nocy kupały)   jańskie rajtowanie (serbołużyczanie) – w dzień św jana jeździec przebrany za św jana (bóstwo życia i urodzaju, kult płodności), odziany w strój z kwiatów (bławatki, nenufary, goździki i inne) rusza na czele kawalkady jeźdźców na polanę, gdzie trwa festyn. tam cwałuje powiędzy widzami. uszczknięcie kwiatów z jego stroju oznacza szczęście w przyszłym roku. wieczorem biesiada, na której tańczy z dziewczętami i otrzymuje od nich koronę.   goresztnici (bułgaria) – obchody na cześć ognia organizowane od 28 do 30 lipca. w tych dniach dla ochrony przed ogniem zabraniano pracy polowej i domowej żeby nie doszło do pożaru. zabronione było wynoszenie ognia poza dom. pierwszego dnia obchodów gaszono ogień we wszystkich paleniskach, w trzecim dniu wzniecano żywy ogień (w tym dniu sam spadał z nieba).   pogrzeb strzały (białoruś) – obrzęd zapewniał ochronę przed suszą i piorunami, miał także znaczenie agrarno-magiczne, miłosne i wytwórcze. w