wm religia

25. 8. 2. 7. 4. 2. wizerunki   Wizerunki bóstw rzymskich są wyraziste i łatwo dają się zakwalifikowac jako pozytywne i wtedy są opisane w podrozdziale poświęconym płodności-przyjemności-miłości, lub jako negatywne (jest ich niewiele) i wtedy są opisane w podrozdziale „ciało i wizerunki bogów”.  Tu jedynie kilka wizerunków, prawie wyłącznie bóstw pochodzenia obcego. Waldemar Mierniczek

  25. 8. 2. 7. 4. 1. architektura (cz 2) Waldemar Mierniczek

25. 8. 2. 7. 4. 1. architektura (cz 1) Waldemar Mierniczek

25. 8. 2. 7. 4. sztuka (cz 3) tematy   antinous - przedstawiany w rzeźbie, malarstwie, gemmach, monetach jako ideał młodzieńczej piękności. fryderyk ii wielki ustawił posąg antinousa pod oknami swego gabinetu w pałacu sanssouci.  attis - w pałacu dożów znajduje się sarkofag z attisem i kybele , donatello pokazał go jako uskrzydlonego amora-attisa.  aurora - jedna z bohaterów serialu " dawno, dawno temu ".  bellona - malowana przez guercino , le bruna , lucasa van leyden , rembrandta.   caritas romana , historia pero i jej ojca cymona - popularny motyw na freskach rzymskich, rzeźbach, obrazach np caravaggio, pellegrini, greuze.  ceres - posągi, obrazy, na groteskach herbów polski i litwy, na arrasach, bursztynowa szkatuła m redlina z ok 1680 z figurką ceres w muzeum zamkowym w malborku.  charon - jeden z bohaterów serialu " dawno, dawno temu ".  cornelius pinus - malarz z czasów wespazjana , ozdobił wnętrze świątynii honoru i męstwa .  „

25. 8. 2. 7. 4. sztuka (cz 2) rzeźba rzymska   rzeźba rzymska wzorowała się na greckiej rzeźbie sakralnej. w ten sposób powstała rzeźba dekoracyjna o tematyce mistycznej.  relief historyczny pojawił się na przełomie ii i i w pne na ołtarzach, kolumnach, łukach. przedstawiano sceny historyczne, na pierwszym planie często pojawiały się postacie bóstw, które pełniły rolę propagandową, np potwierdzającą, że jakaś wojna była słuszna. inny relief przekonywał o boskim pochodzeniu oktawiana augusta. relief z bramy srebrników , z 204 jest wzorowany na świętych wrotach z syryjskich świątyń.  w połowie i w w rzeźbie upowszechniło się portretowanie cesarzy pod postacią boską, np klaudiusz-jowisz łączacy także cechy portretu pośmiertnego. stosowano wzór "gniazda os" lub "gniazda pszczół" dla portretowania spiętrzonych loków z przodu głowy. za panowania antoninów i sewerów portrety cesarzy jako oznaka boskości były otaczane nimbem. w okresie późnorzymskim cesarz był prze

25. 8. 2. 7. 4. sztuka (cz 1)   bóstwa   apollo - patron sztuki i przewodnik muz .  gracje - patronki sztuk pięknych.  kameny - muzy (w późniejszym okresie).  menrva - bogini sztuki ( etruskowie , faliskowie ).  minerwa - bogini sztuki.  janus - król lacjum, który przybył z tesalii i nauczył dziki lud sztuk ( italikowie , rzym).  numen - tajemnicza, bezpostaciowa i nadprzyrodzona siła panująca na świecie. postawa religijna polegała na zaufaniu i świadomości zależności od numenu. za czasów cesarstwa nabiera cech osobowych (także moc twórcza, geniusz).   sztuka situl   vii-iv w pne, przedmioty z drewna (zwłaszcza wiadra - situle ) z bogatą dekoracją plastyczną, sceny narracyjne, zwierzęta, sceny kultowe, uczty, muzykowanie, zapasy sportowe, dbałość o szczegóły ( wenetowie ).   sztuka etruska   od x w pne, wpływ kultury villanova , rozkwit iv-iii pne, wpływy greckie iii-ii pne.  groby szybowe, prochy zmarłych w dwustożkowych popielnicach, form

25. 8. 2. 7. 3. rzemiosło, zawody   apollo to bóg prawa i porządku.  hekate była początkowo uważana za bóstwo życzliwe zwłaszcza w sprawach sądowych, politycznych, ale także we wszelkich innych dziedzinach życia np wymowy na zgromadzeniach publicznych.  iustitia to personifikacja sprawiedliwości. była przedstawiana jako kobieta w długiej szacie, wsparta na włóczni lub na mieczu, w rękach trzyma wagę lub w dłoniach trzyma szalki wagi. iustitia żyła w czasie trwania złotego wieku , a później nie mogąc znieść rosnącej niegodziwości ludzkiej udała się na nieboskłon stając się konstelacją panny.  aequitas to personifikacja równości i sprawiedliwości.  disciplina to personifikacja dyscypliny i karności, opanowania i zdecydowania.  aequitas to personifikacja równości wobec prawa, słuszności, bezstronności, sprawiedliwości społecznej, stojąca lub siedząca kobieta w stoli, z dwuszalkową wagą, rogiem obfitości , długim berłem , czasami z paterą .  saturn ustanowił w italii

25. 8. 2. 7. 1. wojna, bóstwa militarne, pokój (cz 6) święto pokoju   święto pokoju obchodzono 30 stycznia, składano ofiary na ołtarzach pokoju. początkowo było to święto wiejskie, podczas którego rolnicy składali ofiary i prosili o pokój w państwie.  oktawian august zmienił charakter obchodów rozkazując postawić na wszystkich skrzyżowaniach i ulicach kaplice ku czci lares compilates . następnie te kaplice objął kult geniusza augusta, co przerodziło się w lares augusti . w tych kaplicach składano ofiary prosząc o pokój, a główne uroczystości odbywały się przez  ara pacis .   igrzyska   apollo , bóg łucznictwa, ustanowił igrzyska pytyjskie na pamiątkę zwycięstwa nad pytonem .  igrzyska gladiatorów zostały przejęte od etrusków , były pierwotnie obrzędem pogrzebowym.  igrzyska i widowiska stanowiły najpierw uzupełnienie ceremonii religijnych, przekształciły się w samodzielne imprezy, których dostarczały liczne święta i dni wolne od pracy w kalendarzu rzymskim. maso

25. 8. 2. 7. 1. wojna, bóstwa militarne, pokój (cz 5) inne wojny   genucjusz cipus , wódz armii rzymskiej, wracając ze zwycięskiej bitwy, zobaczył podczas przeglądania się w źródle, że wyrosły mu na głowie rogi. złożył ofiarę bogom i zapytał haruspika o znaczenie zdarzenia, które mu się przydarzyło. wróżbita, po przebadaniu wnętrzności zwierzęcia ofiarnego, zapowiedział, że jeżeli cipus przekroczy granice rzymu zostanie urzędnikiem królewskim. cipus zwołał lud na pole marsowe i zażądał by skazano go na wygnanie. senat w zamian ofiarował mu tyle ziemi ile będzie mógł zaorać w ciągu jednego dnia ( owidiusz ).   legenda   gnejusz marcjusz koriolan zażądał zniesienia praw politycznych plebejuszy. wezwany przed sąd ludowy nie stawił się i został skazany zaocznie na wygnanie, udał się do plemienia wolsków i na czele ich armii zajął lacjum i przystąpił do oblężenia rzymu. dwukrotne poselstwo senatu nie przekonało go, więc wysłano do niego sędziwą matkę weturię i żonę wolumnię

25. 8. 2. 7. 1. wojna, bóstwa militarne, pokój (cz 4) wojny remusa i romulusa   kiedy remus wyśmiewał się z miasta założonego przez romulusa (rzymu), romulus zabił go mieczem, mówiąc, że to samo spotka każdego, kto targnie się na jego miasto.  tytus tacjusz , król sabińskiego cures , stał na czele wojsk sabińskich po porwaniu sabinek . gdy na prośbę kobiet zawarto pokój, władzę sprawowali romulus i tytus tacjusz, który sprowadził do rzymu sabinów, których zwano kwirytami. tytus tachusz zginął podczas zamieszek wywołanych przez posłów laurentum.  akron , król sabińskego miasta caenina , po porwaniu sabinek jako pierwszy wyruszył ze swoją armią przeciw rzymianom. przyjął wyzwanie romulusa , stoczył pojedynek na oczach obu armii i poniósł śmierć. romulus zabrał zbroję akrona i złożył ją w świątyni jowisza na kapitolu , stąd zwyczaj spolia opima darowywania zdobytej zbroi jowiszowi.  hostiusz hostyliusz brał udział z starciu z sabinami , gdy zaatakowali rzym po porwaniu sab

25. 8. 2. 7. 1. wojna, bóstwa militarne, pokój (cz 3) wojna trojańska, wojny eneasza, ewandra i tarchona   echeklos , syn agenora , został zabity przez achillesa .  antenor , doradca priama , zwolennik oddania heleny menelaosowi , został oszczędzony przez zwycięzców po upadku troi, udał się do italii.  eneasz , syn anchizesa i wenus , po upadku troi uciekł z niej zabierając żonę kreuzę i syna askaniusza (ojca wyniósł na plecach), zatrzymali się w świątyni ceres w świętym gaju, gdzie eneasz zauważył brak żony.  kreuza , córka priama i hekabe , żona eneasza , matka askaniusza , po upadku troi uciekła z miasta, ale w pewnej chwili zginęła z oczu innych uciekających. eneasz wrócił po nią do złupionego miasta, gdzie ukazała mu się zjawa kreuzy, która zginęła w troi.  eneasz wraz z innymi zbiegami uciekł do frygii, gdzie u stóp góry ida zbudowali okręty.  inna wersja: eneasz uciekł z troi do tracji, gdyż uważał traków za przyjaciół. polidor opowiedział mu, w jak podstę

25. 8. 2. 7. 1. wojna, bóstwa militarne, pokój (cz 2) wojna   prawo pomerium rozgraniczało władzę wojskową, do miasta nie można było wchodzić z bronią z wyjątkiem triumfów.  1 marzec stanowił początek sezonu operacji wojskowych. saliowie , opiekunowie tarcz boga marsa, przez cały miesiąc tańcem i śpiewem czcili boga wojny, czyszczono broń, odbywały się wyścigi rydwanów.  w idy marcowe (15 marca), święto poświęcone marsowi , odbywał się przegląd wojsk.  23 marca podczas tubilustrium , święt ku czci marsa , czyszczono trąby wojenne, co miało przynieść zwycięstwo w bitwach.  tarcza ancile spadła z nieba podczas zarazy, która wybuchła za czasów numy pompiliusza . rzymianie wierzyli, że od dalszego istnienia ancile zależy trwanie imperium rzymskiego. aby uniemożliwić kradzież tarczy numa pompiliusz za radą wieszczki egerii kazał wykonać 11 kopii tarczy, które przechowywano w świątyni marsa pod opieką saliów , którzy co roku nieśli je w procesji ku czci marsa i wykonywali k